Mistrzyni Europy i najlepsza polska sportsmenka z Kielc. Rok 1969

31 stycznia 2018 Posted in  historia

19 września 1969 roku to historyczna data dla lekkiej atletyki Kielecczyzny. Tego dnia Mirosława Sarna zdobyła w Atenach złoty medal mistrzostw Europy w skoku w dal. Po piątym miejscu rok wcześniej na igrzyskach w Meksyku nie była już nieznaną zawodniczką, ale faworytką do zwycięstwa też nie. W konkursie startowały bowiem m.in. mistrzyni olimpijska i rekordzistka świata Viorica Viscopoleanu z Rumunii oraz wicemistrzyni Sheila Sherwood z Wielkiej Brytanii. Nie broniła zdobytego trzy lata wcześniej tytułu najlepszej na Starym Kontynencie Irena Szewińska, która spodziewała się dziecka, ale za to była wicemistrzyni Diana Jorgowa z Bułgarii.

Mirosława Sarna na najwyższym stopniu podium w Atenach

Już w pierwszej kolejce kielczanka objęła prowadzenie wynikiem 6,48 m, uzyskanym przy pomocy wiatru o sile 2,6 m/s. W drugiej próbie, już przy regulaminowym wietrze 2,0 m/s, ustanowiła rekord życiowy 6,49 m. To wystarczyło do zwycięstwa w konkursie. Druga Viscopoleanu skoczyła 4 cm bliżej, trzecia Berit Berthelsen z Norwegii miała 6,44 m, a czwarta Jorgowa 6,31 m.

„Liczyłam na medalowe miejsce, ale nie na zwycięstwo. Jestem szczęśliwa, że takim sukcesem ukoronowałam dziesięciolecie startów. Udało nam się opracować wraz z mężem, który jest moim trenerem, trening z właściwym wyliczeniem szczytu formy. I tak osiągnęła największy życiowy sukces. Teraz chciałabym jak najlepiej pobiec w sztafecie. Chyba jednak nie mamy tu szans na medal” – mówiła najlepsza skoczkini w dal Starego Kontynentu.

Mistrzyni Europy z mężem Edmundem Sarną podczas treningu

Jako sprinterka w stolicy Grecji również wypadła bardzo dobrze, choć medalu już nie zdobyła. W sztafecie 4×100 m zawodniczka Budowlanych Kielce pobiegła na ostatniej zmianie, jej partnerkami były Krystyna Mandecka z Polonii Warszawa, Danuta Jędrejek ze Startu Lublin i Urszula Jóźwik z Gwardii Olsztyn. Polki zajęły w finale piąte miejsce z czasem 44,7 s, ulegając sprinterkom z NRD (43,6), RFN (44,0), Wielkiej Brytanii (44,3) i Francji (44,6), a wyprzedzając m.in. sztafetę ZSRR (44,8).

Najlepsza lekkoatletka Kielecczyzny startowała również w biegu na 100 m. Awansowała do półfinału z czasem 12,0 s (zaookrąglony wynik z pomiaru elektronicznego). W półfinałowej serii była piąta także z rezultatem 12,0 s, do awansu do finału zabrakło setnych części sekundy.

Były to największe, ale nie jedyne sukcesy Mirosławy Sarny w 1969 roku na arenie międzynarodowej. 8 marca podczas IV Halowych Igrzysk Europejskich w Belgradzie zajęła szóste miejsce w skoku w dal z wynikiem 6,02 m. Pod koniec lipca wystąpiła w zwycięskim meczu reprezentacji Europy z Ameryką w Stuttgarcie. Pobiegła tam, wraz z Holenderką Wilmą van den Bergh, Węgierką Gyorgyi Balogh i Francuzką Sylviane Telliez, w sztafecie 4×100 m, która uzyskała czas 44,4 i o 0,1 s uległa Amerykankom.

Kielczanka była również podstawową zawodniczką reprezentacji Polski w meczach międzypaństwowych. 6 lipca w wygranym pojedynku z Bułgarkami w Sofii zwyciężyła w biegach na 100 i 200 m z rezultatami 11,8 s i 24,0 s. Tydzień później w przegranym z ZSRR i NRD trójmeczu w Chorzowie była czwarta na 100 m (11,7), trzecia na 200 m (24,0) i druga w dal (6,42). Pobiegła też w sztafecie 4×100 m, która uplasowała się na trzeciej pozycji z czasem 46,3 s.

Na mistrzostwach Polski w połowie sierpnia w Krakowie Mirosława Sarna wygrała bieg na 200 m i skok w dal z wynikami 24,2 s i 6,20 m. Na koniec sezonu w październiku wystartowała w mistrzostwach okręgu w pięcioboju w Ostrowcu Świętokrzyskim i rezultatem 4733 pkt ustanowiła rekord Polski. Poprzedni, który należał do Ireny Szewińskiej, był 225 pkt gorszy.

Przy takich sukcesach Mirosławy Sarny osiągnięcia pozostałych lekkoatletów Kielecczyzny w 1969 roku wyglądają bardzo skromnie. Żadnemu z nich nie udało się stanąć na podium mistrzostw Polski. Najbliżej tego był Józef Jankowski z Radomiaka Radom, który zajął czwarte miejsce w biegu na przełaj młodzików na 2 km. Podczas przełajowych mistrzostw naszego kraju 13 kwietnia w Otwocku dobrze wypadli też biegacze Budowlanych Kielce – Bogdan Piątek był ósmy na 6 km juniorów, a Małgorzata Czerwińska dziewiąta na 1 km młodziczek.

Wojciech Wieczorek jako pierwszy skoczek z Kielecczyzny pokonał wysokość 2 m

Słabo wypadli juniorzy podczas I Ogólnopolskiej Spartakiady Młodzieży, rozegranej na początku września we Wrocławiu. W tej kategorii wieku startowały wówczas dziewczęta do lat 18 i chłopcy do lat 20 (włącznie). Najwyższe miejsce z juniorów Kielecczyzny wywalczył Wojciech Wieczorek z Budowlanych, który był piąty w skoku wzwyż z rezultatem 1,90 m. Barbara Czubaj z MKS Ostrowiec na szóstej pozycji ukończyła bieg na 400 m z czasem 59,2 s. Ponadto punktowane ósme lokaty zajęli: Bogdan Nadolski z Radomiaka wzwyż (1,85), Krzysztof Gancarczyk z Granatu Skarżysko w trójskoku (14,49, w elim. 14,60), Wiesław Zieliński z Granatu w dysku (42,20) i Bogusław Sobczyk z Budowlanych w oszczepie (61,74). Kieleckie w punktacji wojewódzkiej OSM zostało sklasyfikowane na przedostatnim 20. miejscu z dorobkiem zaledwie 11 pkt.

Podczas IV Igrzysk Młodzieży Szkolnej w lipcu w Warszawie, które nie miały jednak rangi mistrzostw Polski, najlepiej wypadł 15-letni Włodzimierz Furmanek z Budowlanych. Wygrał on skok o tyczce młodzików z rezultatem 3,40 m. Na podium stanął również 18-letni Andrzej Podeszwa z MKS Ostrowiec, który był był trzeci na 100 m juniorów z czasem 11,0 s.

Wojciech Michałowski, czołowy tyczkarz okręgu

Jeśli chodzi o drużynową rywalizację, to rok 1969 przyniósł ponowny awans do II ligi lekkoatletom Budowlanych. W ligowej rywalizacji nie liczyły się już punkty przyznawane za poziom wyników, ale za miejsca zajęte w zawodach. 27-28 września w Kielcach Budowlani zdobyli ich 212, wyprzedzając Unię Krywałd (196), która też awansowała do II ligi. Kolejne miejsca zajęli: 3. Górnik Jaworzno, 4. Iskra Pszczyna, 5. KKS Kluczbork, 6. Czuwaj Przemyśl.

24-25 maja w drużynowych mistrzostwach okręgu w Ostrowcu Budowlani z dorobkiem 266 pkt zdecydowanie wyprzedzili Granat (198), KSZO (168), LZS Łysogóry (164), Radomiak (147) i MKS Ostrowiec (103).

Prócz rozgrywek ligowych PZLA prowadził też klasyfikację drużynowych mistrzostw Polski, w której liczyły się osiągnięcia w imprezach mistrzowskich. Budowlani zajęli w niej 40. lokatę. Na 92. miejscu znalazł się Granat, na 110. Radomiak i na 116. MKS Ostrowiec.

W trójmeczu międzyokręgowym 21 września w Krakowie młodzicy Kielecczyzny z dorobkiem 138 pkt zajęli trzecie miejsce, za reprezentacjami Mazowsza (156) i gospodarzy (148).

Jeśli chodzi o imprezy organizowane na terenie okręgu w 1969 roku, to najwyższą rangę miały wspomniane zawody o wejście do II ligi w Kielcach. Odbyło się na nich uroczyste powitanie mistrzyni Europy Mirosławy Sarny, która uzyskała także najlepszy wynik, skacząc w niesprzyjających warunkach atmosferycznych w dal 6,13 m.

Podczas ogólnopolskiego mityngu 10 sierpnia w Pionkach na najwyższym poziomie stały rzuty. Piotr Gaździk rzucił młotem 64,08 m, Jan Majchrowski pchnął kulą 17,00 m (obaj AZS Wrocław), a Zygmunt Jałoszyński z AZS Warszawa rzucił oszczepem 72,11 m. Pionki organizowały też 21 czerwca trójmecz miast, który wygrały Puławy, przed Radomiem i gospodarzami.

Mistrzostwa okręgu trzykrotnie były rozgrywane w Ostrowcu Świętokrzyskim (przełajowe 30 marca, seniorów 14-15 czerwca i wielobojowe 4-5 października), a ponadto w Skarżysku-Kamiennej (juniorów 17-18 maja) i w Pionkach (młodzików 7 września).

Rekordów okręgu najwięcej ustanowiła Mirosława Sarna. Nie tylko w skoku w dal i 5-boju, które już wymieniliśmy, ale także po dwa razy w biegach na 100 m (najpierw 11,6, potem 11,5), na 200 m (24,0 i 23,7), 100 m ppł (15,2 i 15,0), w skoku wzwyż (1,71), a na koniec sezonu także na 400 m (55,6). Ponadto miała znaczący udział w rekordach sztafety 4×100 m Budowlanych 50,2 i 48,8 s. W tym ostatnim jej partnerkami były Elżbieta Bartos, Małgorzata Czerwińska i Teresa Marasek.

Rekordowe wyniki wśród kobiet padły też w nowo wprowadzonych konkurencjach – biegu na 1500 m (w lipcu Danuta Trela z Łysogór 5.11,6, w sierpniu Danuta Kwiatkowska z Budowlanych 5.04,7) i w sztafecie 4×400 m (Budowlani 4.04,8).

Wojciech Wieczorek jako pierwszy w okręgu skoczył wzwyż 2 m. Najpierw taką wysokość pokonał 23 lutego podczas zawodów w sali gimnastycznej WDK, a potem w maju na stadionie w Kielcach. Robert Czekaj z Budowlanych poprawił swój własny rekord okręgu z 1968 roku w skoku o tyczce wynikiem 4,28 m. Autorem kolejnego rekordowego wyniku był Jan Kozłowski z Pronitu Pionki na 10 000 m (31.57,6). Natomiast 19-letni Jarosław Urbaniak wyrównał okręgowy rekord na 200 m (22,3) i jako pierwszy po wojnie zawodnik z Kielecczyzny pobiegł 400 m poniżej 50 s (49,8).

W tabelach najlepszych lekkoatletek na świecie w 1969 roku Mirosława Sarna uplasowała się na piątym miejscu w skoku w dal. W 5-boju była na 12. pozycji, a ponadto 22. na 100 m, 29. na 200 m i 70. wzwyż. W Polsce najlepsza lekkoatletka Kielecczyzny okazała się pierwsza w 5-boju, a na 100 i 200 m oraz w skoku w dal zajęła drugie lokaty (za Ireną Szewińską). Bardzo wysoko, bo na czwartych miejscach, znalazła się na 400 m i wzwyż, a ponadto na początku czwartej dziesiątki w biegu na 100 m ppł.

Z pozostałych naszych zawodniczek najwyżej uplasowała się w tabelach Alicja Kołda z Granatu – na 18. pozycji w tabeli skoczkiń dal. Lokaty w drugiej dziesiątce zajmowały też sztatety Budowlanych – 4×400 (18.) i 4×100 m (19.). Maria Grzegolec z Łysogór była w trzeciej dziesiątce na 100 m i w czwartej na 200 m, a Barbara Czubaj w piątej na 400 m.

Jerzy Suchański w 1969 r. skoczył w dal 6,80 m i zdobył ponad 6 tys. punktów w 10-boju

Z mężczyzn najbardziej w Polsce liczył się wynik 2,00 wzwyż Wojciecha Wieczorka, który dał mu 17. miejsce w tabeli skoczków. W trzeciej dziesiątce uplasowali się Kazimierz Litwiński z KSZO w 10-boju i Władysław Chojnowski z Budowlanych na 400 m ppł. W czwartej znaleźli się Robert Czekaj w tyczce, Krzysztof Gancarczyk w trójskoku, Adam Taras z Granatu i Jan Sadkowski z Budowlanych w dysku, Józef Glibowski z KSZO w młocie, a w piątej Bogdan Borys z Granatu w tyczce, Wiesław Zieliński w dysku, Andrzej Kowalczyk z Budowlanych i Wiesław Jędrzejczyk z Łysogór w oszczepie oraz Jerzy Suchański z Budowlanych w 10-boju.

Rok 1969 przyniósł także sukcesy plebiscytowe. Mirosława Sarna nie tylko po raz drugi z rzędu zwyciężyła w plebiscycie „Słowa Ludu” na najlepszych sportowców Kielecczyzny, ale także zajęła trzecie miejsce w głosowaniu czytelników „Przeglądu Sportowego” na najlepszych sportowców w Polsce. W pierwszej dziesiątce tego prestiżowego plebiscytu była jedyną kobietą, a zatem została uznana zdecydowanie najlepszą polską sportsmenką w 1969 roku. Okazała się również pierwszą wśród lekkoatletów. Jan Werner, zdobywca drugiego dla Polski złotego medalu w Atenach w biegu na 400 m, zajął w plebiscycie czwarte miejsce.

Lidia Kania

Odnotujmy jeszcze, że w plebiscycie wydawanej w Starachowicach gazety „Budujemy Samochody” na najlepszych sportowców tego miasta zwyciężyła Lidia Kania, lekkoatletka Staru, wicemistrzyni świata głuchoniemych w rzucie oszczepem, najlepsza w 1969 roku oszczepniczka Kielecczyzny.

W sprawozdaniu ustępującego zarządu podano, że na terenie województwa kieleckiego jest 12 sekcji lekkiej atletyki zarejestrowanych w PZLA, a także 19 sekcji przy radach powiatowych Zrzeszenia LZS.

Te pierwsze działały przy następujących klubach: Budowlani Kielce, Granat Skarżysko, KSZO Ostrowiec, Pronit Pionki, Radomiak Radom, Star Starachowice, Wisła Sandomierz, SKS Walter Radom, LZS Łysogóry Kielce, MKS Chemik Pionki, MKS Orlęta Radom i MKS Ostrowia Ostrowiec. W trakcie kadencji OZLA 1965-68 zaprzestały działalności sekcje w Międzyszkolnych Klubach Sportowych w Kielcach, Skarżysku, Końskich i Szydłowcu, a także w Broni i Czarnych Radom oraz Cukrowni Kazimierza Wielka.

Marian Śliwiński z zawodniczkami KSZO Lidią Rogowską (z lewej), Ewą Sałkiewicz i Wiesławą Cymerys (siedzi)