Najlepsi zawodnicy odeszli, poziom się obniżył. Rok 1949

31 maja 2016 Posted in  historia

Rok 1949 nie nie był dobry dla Królowej Sportu na Kielecczyźnie. Do Warszawy przenieśli się trzej najlepsi lekkoatleci Kielc i regionu, zaliczający się do krajowej czołówki: sprinter Maciej Piwowoński oraz skoczkowie Stanisław Brzozowski i Stanisław Kowal. Wszyscy byli zawodnikami Harcerskiego Klubu Sportowego Lechia, który pod koniec 1948 roku z powodu problemów finansowych połączył się z Tęczą.

Krystyna Rozpara na prowadzeniu biegu w Kielcach (z rodzinnego archiwum)

W 1949 roku kluby w ramach centralizacji życia publicznego i podporządkowywania sportu ideologicznym celom władz wchłonęły duże zrzeszenia. I tak w Kielcach Tęcza stała się Spójnią, a w Skarżysku Granat – Stalą. Stal zastąpiła też Broń w Radomiu i KSZO w Ostrowcu Świętokrzyskim. W wiadomościach sportowych w prasie z tego okresu podawano czasem obydwie nazwy, a niekiedy tylko nazwę miejscowości, z której pochodził zawodnik.

Najsilniejszą pozycję na lekkoatletycznej mapie regionu miała kielecka Tęcza/Spójnia. Główną rolę odgrywali w niej uczniowie Gimnazjum im. Jana Śniadeckiego, które zmianach w systemie oświatowym stało się liceum. Uczniami tej szkoły byli m.in. Wiesław Kurzyk, Witold Konietz, Jerzy Gala, Mieczysław Kaleta, Zbigniew Mikosz, Zdzisław Osuch czy początkujący tyczkarz Adam Jóźwik.

Kurzyk był w 1949 roku niewątpliwie najlepszym lekkoatletą Kielc. Z wynikiem 11,3 s na 100 plasował się w czwartej dziesiątce najlepszych polskich sprinterów. W październiku wystąpił w sztafecie 4×100 m Polski Południowej w meczu z Polską Północną w Jarosławiu.

Antoni Geller, wszechstronny lekkoatleta ze Skarżyska-Kamiennej

19 czerwca w Kielcach rozegrany został mecz Polski Zachodniej z Polską Południową, w którym z kolei wystąpił dyskobol Bogdan Winiarski ze Skarżyska-Kamiennej. Rzucił dyskiem 37,81 m (niektóre źródła błędnie podają 39,82) i został powołany na obóz kadry narodowej na przełomie sierpnia i września w Katowicach. Po jego zakończeniu odbyły się zawody z udziałem dyskoboli z Węgier. Nie był to udany start Winiarskiego, ponieważ zajął ostatnie piąte miejsce z wynikiem 35,56 m.

Mecz w Kielcach był w 1949 roku jedyną ogólnopolską imprezą w regionie z pełnym programem konkurencji lekkoatletycznych. Według „Życia Radomskiego”, oglądało go 1500 widzów. Także w czerwcu w Ostrowcu rozegrano mistrzostwa Polski hutników i metalowców w biegach przełajowych. Bieg kobiet na 1000 m wygrała reprezentująca Starachowice Barbara Dąbrowa z Parszowa,  przed zawodniczką gospodarzy Przybyłek.

Na starcie biegu przełajowego o mistrzostwo hutników i metalowców 12 czerwca 1949 r. w Ostrowcu

Największą frekwencję miały Biegi Narodowe – odbywające się najpierw na szczeblu powiatu, potem województwa i kraju. W Kielcach i Radomiu mieliśmy po kilka zawodów międzyszkolnych. W I Ogólnopolskich Igrzyskach Szkolnych w Warszawie Ozga z Ostrowca zajęła trzecie miejsce w rzucie dyskiem z rezultatem 26,48 m (w eliminacjach miała 26,98).

Krystyna Rozpara jako uczennica klasy Ib Liceum Pedagogicznego w Kielcach (z rodzinnego archiwum)

Mistrzostwa okręgu rozegrano 1 i 2 października po raz trzeci w Kielcach. Jak informowało „Słowo Ludu”, które zaczęło się wtedy ukazywać jako organ Komitetu Wojewódzkiego PZPR, startowało w nich 25 zawodników z Kielc, Radomia i Skarżyska oraz osiem zawodniczek z Kielc.

Tytuły wśród pań zdobyły: Krystyna Rozpara na 100 m (15,0), Kateusz na 200 m (33,0) i w dal (4,21), Dobrohorska wzwyż (1,15), w kuli (8,19) i dysku (23,92).

Mistrzami okręgu mężczyzn zostali: Wiesław Kurzyk na 100 m (11,4), w dal (6,07) i w trójskoku (12,01), Witold Konietz na 200 m (25,2), Mieczysław Piróg na 400 m (59,8), Jerzy Gala na 800 m (2.16,2) i na 1500 m (4.59,8), Henryk Jędra na 1500 m (20.37,4), Adam Borchólski wzwyż (1,60), Józef Chmiel w tyczce (2,73), Bogdan Winiarski w kuli (11,48), dysku (36,32) i oszczepie (41,15) oraz sztafeta Spójni Kielce.

Jan Frandofert („Świętokrzyska Encyklopedia Sportu”)

„Wyniki osiągnięte w ramach mistrzostw należy uważać za słabe” – komentowało „Słowo Ludu”. Karierę dziennikarską w tej gazecie rozpoczynał wówczas Jan Frandofert, piłkarz, koszykarz i lekkoatleta Tęczy/Spójni, później Gwardii Kielce, a po przeprowadzce do Krakowa od połowy lat 50. dziennikarz sportowy „Gazety Krakowskiej”, „Echa Krakowa” i „Tempa”. W opisywanych mistrzostwach okręgu zajął drugie miejsca w biegach na 800 m (2.17,4) i 1500 m (5 min.). Należał również do czołowych miotaczy w okręgu.

Na koniec omówienia 1949 roku odnotujmy jeszcze sukces szkoleniowca Józefa Bobińskiego, wychowawcy wspomnianych na początku zawodników kieleckiej Lechii. Otóż jako jedyny z Kielecczyzny powołany został przez PZLA na kurs „zaawansowanej kadry instruktorskiej”, po którym otrzymał stopień trenera II klasy z prawem ubiegania się o klasę I po trzech latach.