Elżbieta Kapusta rekordzistką Polski, medale i likwidacja sekcji KSZO. Rok 1984

2 maja 2019 Posted in  historia

Czwarty rok z rzędu Elżbieta Kapusta była najlepszą lekkoatletką Kielecczyzny i jako pierwsza w historii ustanowiła halowy rekord Polski. Uczyniła to w biegu na 400 m 11 lutego w Turynie rezultatem 53,27 s, zajmując drugie miejsce w trójmeczu z Włochami i Jugosławią. Wraz z Małgorzatą Dunecką ze Startu Lublin, Elżbietą Tomczak z Olimpii Poznań i Elżbietą Woźniak ze Startu Łódź pobiegła też w reprezentacyjnej sztafecie 4×200 m, która również była druga z czasem 1.34,18. Ten wynik do dziś pozostaje rekordem naszego kraju w tej rzadko rozgrywanej konkurencji.

Elżbieta Kapusta podczas przerwy w treningu na obozie w Spale

Zawodniczka Budowlanych Kielce startowała też w halowych mistrzostwach Europy 3-4 marca w szwedzkim Göteborgu. W eliminacjach przebiegła 400 m w 54,15 s, kwalifikując się do półfinału. Nie była bez szans na awans do finału, zajmując w pierwszej z dwóch serii półfinałowych trzecią lokatę z czasem 53,97 s. Był to szósty wynik półfinału, do decydującego o medalach biegu kwalifikowały się cztery zawodniczki.
W halowych mistrzostwach Polski 19 lutego w Zabrzu Elżbieta Kapusta stoczyła zacięty pojedynek w swej koronnej konkurencji z Małgorzatą Dunecką. Ostatecznie wygrała z rezultatem 54,08 s, wyprzedzając koleżankę z reprezentacji o 0,05 s.
W letnich mistrzostwach 22-24 czerwca w Lublinie kielczanka nie wystartowała z powodu kontuzji. Odczuwała ją już podczas czwórmeczu z Czechosłowacją, Francją i RFN 13-14 czerwca w Hannowerze. Na 400 m była tam szósta z odbiegającym od swoich możliwości wynikiem 54,24 s, natomiast w sztafecie 4×400 m nie pobiegła. Zdecydowanie lepiej wypadła w czwórmeczu z Węgrami, Włochami i ZSRR dwa tygodnie wcześniej w Weronie. Na 400 m uzyskała rezultat 52,47, który dał jej czwarte miejsce, a sztafeta 4×400 m z jej udziałem zajęła drugą pozycję z czasem 3.32,14.
Już po zaleczeniu kontuzji zawodniczka Budowlanych Kielce wystąpiła jeszcze raz w reprezentacji – w tzw. Zawodach Przyjaźni, zorganizowanych 16-18 sierpnia w Pradze dla lekkoatletek z państw bloku wschodniego, które z przyczyn politycznych, idąc za przykładem ZSRR, zbojkotowały Igrzyska Olimpijskie w Los Angeles. Sztafeta Polek, w której prócz Elżbiety Kapusty pobiegły Małgorzata Dunecka, Jolanta Januchta z warszawskiej Gwardii i Genowefa Błaszak z Orkanu Poznań, zajęła czwartą pozycję z czasem 3.29,09. Gdyby pojechały na igrzyska do USA, liczyłyby się w walce o awans do finału.
Z lekkoatletów Kielecczyzny w szerokiej krajowej czołówce seniorów w 1984 roku była jeszcze Maria Gaweł z Budowlanych, która we wspomnianych mistrzostwach Polski w Lublinie uplasowała się na siódmym miejscu w pchnięciu kulą z wynikiem 12,48 m. Dwukrotnie też zajmowała lokaty w ścisłym finale młodzieżowych mistrzostw naszego kraju (dla zawodniczek do 21 lat i zawodników do 22 lat), jakie po raz pierwszy w historii rozegrane zostały 1-2 września w Słupsku. Była tam piąta w dysku (44,60 m) i szósta w kuli (12,64 m). W obydwu tych konkurencjach Gaweł uległa m.in. byłej koleżance klubowej Dorocie Waszczuk, która już jako zawodniczka AZS Wrocław zdobyła srebrny medal w dysku (47,36 m) i brązowy w kuli (14,58 m). Z zawodników Budowlanych najbliżej podium w Słupsku był Czesław Piotrowski, czwarty na 400 m z czasem 49,28 s. Ponadto w młodzieżowych mistrzostwach w biegu przełajowym na 6 km 18 marca w Elblągu siódmą pozycję zajął Witold Urbaniak, kolejny reprezentant kieleckiego klubu.
W przełajowej Ogólnopolskiej Spartakiadzie Młodzieży 1 kwietnia w Częstochowie bardzo słabo wypadli juniorzy i juniorzy młodsi Kielecczyzny. 40. miejsce to najwyższa indywidualnie lokata zajęta w tych zawodach. „Po prostu wstyd… Oczywiście nie dla młodzieży, ale dla jej trenerów” – komentowało „Słowo Ludu”.

Lekkoatleci Budowlanych z trenerką Henryką Jóźwik, na dole Małgorzata Ciszek, w górnym rzędzie od lewej m.in. Grzegorz Hyb, Piotr Rylski, Witold Urbaniak, Wojciech Bielewicz Grzegorz Bojarski oraz działacz klubu Ryszard Gawłowski

Wcześniej w hali i później na stadionie było znacznie lepiej. W halowych mistrzostwach juniorów 28-29 stycznia w Zabrzu złoty medal zdobył Wojciech Bielewicz z Budowlanych wynikiem 15,20 m w trójskoku, a srebrny jego kolega klubowy Sławomir Malarczyk, który pchnął kulą 13,50 m. Juniorom młodszymi, którzy walczyli o mistrzowskie tytuły w tych samych dniach w hali AWF w Warszawie, nie udało się zająć miejsca na podium. Najbliżej tego były kulomiotki – czwarte miejsce zajęła Małgorzata Puto z LZS Jędrzejów (11,60 m), a piąte Zuzanna Woś z Budowlanych (11,20 m). W rozgrywanych później także w stolicy halowych mistrzostwach w wielobojach (25-26 lutego) srebrny medal w 7-boju juniorów młodszych zdobył Jerzy Urbaniak z Budowlanych z dorobkiem 4.212 pkt.
Letnie mistrzostwa w tych kategoriach wiekowych odbyły się w ramach XI Ogólnopolskiej Spartakiady Młodzieży w lipcu w Poznaniu. Wśród juniorów dwa medale zdobyła Małgorzata Ciszek z Budowlanych – złoty na 400 m (55,28 s) i brązowy na 200 m (25,05 s). Wojciech Bielewicz wywalczył tytuł wicemistrzowski w trójskoku z wynikiem 15,40 m, ponadto był szósty w skoku w dal (6,97 m). Sławomirowi Malarczykowi rezultat 14,01 m w pchnięciu kulą dał brązowy medal, a 42,26 m w rzucie dyskiem siódmą lokatę.
Dużą szansę na medalową pozycję miał Wiktor Pietrzyk z Budowlanych w biegu na 2000 m z przeszkodami. Wyznaczony został jednak do słabszej serii i choć wygrał ją zdecydowanie, to czas 5.51,06 wystarczył tylko na czwarte miejsce. Juniorzy Budowlanych zajęli jeszcze cztery pozycje w czołowej ósemce: piąta była Iwona Waszczuk w dysku (40,32 m), szósty Grzegorz Furmanek w rzucie młotem (51,40 m), także szósty Grzegorz Urbaniak w 10-boju (5.712 pkt) i siódma Beata Bartosik w dysku (39,02 m).
Dzięki czterem medalom i siedmiu lokatom w ścisłym finale Budowlani w punktacji klubowej OSM juniorów zajęli świetne trzecie miejsce, natomiast Kielce w wojewódzkiej dziewiąte.

Krzysztof Sidowski

Juniorzy młodsi z poznańskiej OSM przywieźli trzy medale. Dwa z nich wywalczyli biegacze KSZO Ostrowiec Świętokrzyski. Krzysztof Sidowski zdobył najpierw srebrny na 200 m z czasem 22,49 s, a potem pobiegł na ostatniej zmianie sztafety 4×400 m, wyprowadzając ją na pierwsze miejsce. Jego partnerami byli Zdzisław Wielguszewski, Mariusz Skrucha i Marek Pietrzyk. Ta „złota sztafeta” uzyskała rezultat 3.22,12.
Brązowy medal wywalczyła Zuzanna Woś w kuli z wynikiem 12,17 m, była też czwarta w dysku (39,54 m). Także na czwartej pozycji ukończył rywalizację w 10-boju Jerzy Urbaniak (6.041 pkt), natomiast Małgorzata Puto w kuli uplasowała się na piątej pozycji (11,54 m).
Małgorzata Ciszek i Wojciech Bielewicz wystąpili w reprezentacji Polski juniorów w meczu z RFN 15 czerwca w Bochum. Mistrzyni Polski juniorek zajęła trzecie miejsce na 400 m z czasem 56,34 s, a ze sztafetą 4×400 m drugie (3.44,04). Bielewicz był także trzeci w trójskoku (15,22 m) i czwarty w dal (6,87 m). Biało-czerwone barwy reprezentował też w Młodzieżowych Zawodach Przyjaźni w bułgarskim Płowdiw (4-5 sierpnia), gdzie uplasował się na siódmej pozycji w trójskoku (15,17 m).
Najważniejszą ogólnopolską imprezą dla młodzików, którzy od lat nie mieli mistrzostw Polski, był w 1984 roku Mały Memoriał Janusza Kusocińskiego. W zawodach rozegranych 16 września w Bydgoszczy Edyta Jakubowska z Neptuna Końskie zajęła drugie miejsce na 300 m (42,17 s), a Urszula Adamiec z Budowlanych trzecie na 600 m (1.39,80).
W rywalizacji drużynowej w kategorii seniorów Budowlani w pierwszej rundzie II ligi 21 maja w Lublinie zajęli czwartą lokatę i po raz pierwszy od trzech lat nie zakwalifikowali się do finałowych zawodów, których stawką był awans do lekkoatletycznej ekstraklasy. Z utrzymaniem się w drugoligowych szeregach kielecki klub nie miał jednak problemów, plasując się w swojej grupie, która rywalizowała 15 września w Łodzi, na drugiej pozycji za drużyną miejscowego AZS.
W prowadzonej przez PZLA klasyfikacji klubowego mistrza Polski seniorów, w której liczyły się wyniki w zawodach ligowych i indywidualnych mistrzostwach naszego kraju oraz zdobyte klasy sportowe, Budowlani zajęli 27. miejsce. W porównaniu do 1983 roku spadli o pięć lokat.

Lekkoatleci Budowlanych na stadionie w Lublinie, od lewej Sławomir Malarczyk, Wiktor Pietrzyk, Marek Lisowski, Andrzej Skotnicki i Sławomir Rymarczyk

Utrzymali natomiast wysoką pozycję wśród juniorów. W klasyfikacji w tej kategorii wiekowej znaleźli się na 7-8. miejscu wspólnie z Lubtourem Zielona Góra. 27 maja w Lublinie wygrali regionalną eliminację drużynowych mistrzostw Polski, kwalifikując się do finałowych zawodów ligi juniorów 8 września w Bydgoszczy, w którym uplasowali się na dziewiątej pozycji.
W klasyfikacji wojewódzkiej PZLA Kielce wśród seniorów zajęły 20. lokatę, natomiast w kategorii juniorów 13-14.
W drużynowych mistrzostwach juniorów prócz Budowlanych z województwa kieleckiego brały też udział KSZO Ostrowiec i Granat Skarżysko. W drugim rzucie na poziomie regionu, 9 września w Ostrowcu, gospodarze zajęli 12. miejsce, a skarżyszczanie 14.
Były to w zasadzie jedyne zawody rangi ogólnopolskiej na stadionie, jakie w 1989 odbyły się na terenie województwa. Ponadto 18 marca w Kielcach rozegrane zostały strefowe eliminacje do OSM w biegach przełajowych z udziałem około 450 zawodników z ośmiu województw środkowo-wschodniej Polski. Tydzień wcześniej na trasach na Stadionie Leśnym biegacze rywalizowali o tytuły mistrzów okręgu. Kielce były gospodarzem także pozostałych okręgowych mistrzostw w 1984 roku. Seniorzy mieli swoje 12-13 maja, juniorzy i juniorzy młodsi 9-10 czerwca w ramach Wojewódzkiej Spartakiady Młodzieży, a młodzicy 22 września. Na stadionie międzyszkolnym odbyły się również mistrzostwa w wielobojach – 29-30 września.

Zawody w Końskich z udziałem lekkoatletów z niemieckiego Wolmirstedt

Warto wspomnieć jeszcze o jedynej międzynarodowej imprezie na terenie województwa w 1984 roku. Były nią rozegrane w połowie maja Miejsko-Gminne Igrzyska Młodzieży Szkolnej w Końskich z udziałem zawodników z Wolmirstedt z NRD, z którymi koneccy sportowcy utrzymywali kontakt od połowy lat 70.
Rok 1984 był bardzo ubogi w rekordy okręgu. Wśród kobiet biła je tylko Elżbieta Kapusta. Zawodniczka Budowlanych trzykrotnie poprawiała rekord przy pomiarze elektronicznym w biegu na 200 m – 15 maja w Budapeszcie uzyskała 24.02 s, 26 maja w Poznaniu – 23,98 s, a 5 sierpnia w Sopocie – 23,73 s. 21 maja w Lublinie ustanowiła rekord na 400 m czasem 52,16 s. W pchnięciu kulą najlepszy wynik na stadionie 13,41 m uzyskała 12 maja podczas mistrzostw okręgu Maria Gaweł. Był jednak o 15 cm gorszy od jej rezultatu z hali z 1983 roku.
Jedynym rekordzistą wśród mężczyzn został Krzysztof Stodulski, który po ukończeniu studiów w Krakowie i reprezentowaniu tamtejszego AZS powrócił do Budowlanych. 31 sierpnia w Warszawie skoczył o tyczce 4,60 m. Co ciekawe, ten jego rezultat, nie dający wtedy nawet miejsca w szerokiej krajowej czołówce polskich tyczkarzy, nie został poprawiony do dziś.
Rekordami pozostają również wyniki Elżbiety Kapusty na 200 i 400 m, ale te mają bez porównania wyższą wartość. Czas 52,16 s na tym drugim dystansie dał w 1984 roku kielczance 64. pozycję na świecie i trzecią w Polsce. Na 200 m w tabelach krajowych uplasowała się na szóstym miejscu, ponadto na 19. na 100 m. Dziewiąta w rzucie dyskiem i 14. w pchnięciu kulą była Maria Gaweł. Juniorka Małgorzata Ciszek, która w 1984 zdawała maturę i nie poprawiła wyników z poprzedniego sezonu, na 400 m zajęła 13. lokatę, ponadto była w czwartej dziesiątce na 200 m. Na 11. uplasowała się sztafeta 4×400 m Budowlanych, w której prócz Kapusty i Ciszek pobiegły Jolanta Porzucek i Joanna Banaszek.
W trzeciej dziesiątce znalazła się Beata Bartosik w dysku, w czwartej zostały sklasyfikowane Zuzanna Woś i Małgorzata Puto w kuli, Iwona Waszczuk i Woś w dysku, a w piątej Jolanta Porzucek z Budowlanych na 400 m przez płotki.

Grzegorz Furmanek

Wśród mężczyzn w tabelach krajowych lekkoatleci Kielecczyzny byli reprezentowani jeszcze skromniej. Najwyższą 16. lokatę zajął Wojciech Bielewicz w trójskoku, który był także w czwartej dziesiątce w skoku w dal. Trzecią dziesiątkę w rzucie młotem zamykał Grzegorz Furmanek. W czwartej znalazły się sztafety 4×400 m Budowlanych i KSZO, w piątej Krzysztof Stodulski w tyczce, Wiesław Zieliński z Granatu w młocie oraz Czesław Piotrowski i Grzegorz Urbaniak w 10-boju.
W tradycyjnej klasyfikacji najlepszych sportowców Kielecczyzny „Słowa Ludu” za 1984 rok Elżbieta Kapusta uplasowała się na ósmym miejscu. Wśród juniorów drugi rok z rzędu zwyciężyła Małgorzata Ciszek, wyprzedzając klubowego kolegę Wojciecha Bielewicza. Ponadto Krzysztof Sidowski był szósty, a Sławomir Malarczyk dziewiąty. W dwunastce najlepszych trenerów województwie znaleźli się Stefania i Zdzisław Furmankowie, Henryka Jóźwik i Andrzej Szołowski z Budowlanych oraz Henryk Tyryłło z KSZO, szkoleniowiec biegaczy, którzy zdobyli dwa medale podczas OSM.
Sukcesy tych młodych zawodników, pierwsze takie dla ostrowieckiego klubu po wieloletniej przerwie, nie przekonały jednak jego sterników do utrzymania sekcji lekkoatletycznej. W październiku zarząd KSZO podjął decyzję o jej likwidacji, motywując to problemami finansowymi. W ten sposób przestała istnieć sekcja o niezwykle bogatej tradycji i ze znaczącymi osiągnięciami. Przypomnijmy, że w 1933 roku zawodnik KSZO Józef Leśkiewicz jako pierwszy w historii lekkoatleta z Kielecczyzny stanął na podium mistrzostw Polski, zajmując drugie miejsce w rzucie młotem i trzecie w oszczepie. Po wojnie w barwach KSZO dwa razy mistrzostwo naszego kraju zdobywała biegaczka Krystyna Snop-Nowakowska, która już jako zawodniczka warszawskiej Legii startowała w Igrzyskach Olimpijskich w Rzymie w 1960 roku. Cztery lata później na igrzyskach w Tokio szósty na 1500 m był Witold Baran, mający w dorobku także wicemistrzostwo Europy na tym dystansie. Jako zawodnik KSZO zdobył mistrzostwo Polski juniorów, późniejsze sukcesy odnosił w barwach Legii i bydgoskiego Zawiszy.
Na szczęście lekkoatleci z Ostrowca nie pozostali na lodzie. W grudniu sekcję przejął bowiem Międzyszkolny Klub Sportowy Ostrowia, a jej kierownikiem pozostał Marian Śliwiński. Lekkoatletów pozbywał się nie tylko KSZO. Prowadzącą szkolenie głównie wśród młodzików sekcję rozwiązano także w Neptunie Końskie. W tym mieście jej działalność również miała być kontynuowana w MKS.
Rok 1984 przyniósł też zmiany w Okręgowym Związku Lekkiej Atletyki. Na zebraniu sprawozdawczo-wyborczym w listopadzie na nowego prezesa wybrano Zdzisława Furmanka. Wiceprezesami zostali Adam Jóźwik z Kielc (ds. szkoleniowych) i Marian Śliwiński (ds. administracyjnych), a sekretarzem Lech Krakowiak z Końskich. Ponadto jako członkowie do zarządu weszli: Andrzej Bętkowski ze Skarżyska, Ryszard Kasperek z Kielc, Leszek Nowak z Kielc (przewodniczący Okręgowej Rady Trenerów) i Tadeusz Świt z Kielc (przewodniczący Okręgowego Kolegium Sędziów).