Trzy medale w hali, sześć na stadionie, dwa w mistrzostwach Europy. Rok 1973

6 czerwca 2018 Posted in  historia

Mirosława Sarna

Bogaty w sukcesy był rok 1973 dla lekkoatletów Kielecczyzny. Zdobywali medale nie tylko w mistrzostwach Polski, ale również i Europy. W sumie seniorzy i juniorzy starsi dziewięciokrotnie stawali na mistrzowskim podium.

Zaczęło się od wznowionych po prawie 20-letniej przerwie mistrzostw naszego kraju w hali, które rozegrano 24-25 lutego w Warszawie i w Zabrzu. Ze stolicy złoty medal przywiozła Mirosława Sarna z Budowlanych Kielce, najlepsza w skoku w dal z wynikiem 6,29 m. Bardzo dobrze spisała się też Halina Fornal z LZS Bliżyn, zajmując drugie miejsce w skoku wzwyż z rezultatem 1,68 m. Ponadto na szóstej pozycji w biegu na 800 m została sklasyfikowana Barbara Czubaj-Czupryńska z KSZO Ostrowiec, która była druga w finale B z czasem 2.25,4 (w eliminacjach miała 2.17,0).

Mirosława Sarna 10 marca w Rotterdamie wywalczyła drugi w karierze brązowy medal halowych mistrzostw Europy. Skocznia niezbyt odpowiadała zawodniczkom, ponieważ wyniki były bardzo przeciętne. Do trzeciego miejsca na podium kielczance wystarczył rezultat 6,15 m. Wyprzedziły ją Diana Jorgowa z Bułgarii (6,45) i Jarmila Nygrynova z Czechosłowacji (6,30), a pokonała m.in. wicemistrzynię Europy z 1971 roku Metę Antenen ze Szwajcarii (6,08 m) i mistrzynię olimpijską z Meksyku Vioricę Viscopoleanu z Rumunii (6,04).

W mistrzostwach Polski na stadionie warszawskiej Skry (10-12 sierpnia) Mirosława Sarna zdobyła pewnie złoty medal wynikiem 6,44 m, wyprzedzając drugą w konkursie Annę Włodarczyk ze stołecznego AZS o 27 cm. Ponadto była szósta na 100 m z czasem 11,6 i przyczyniła się do zajęcia szóstej lokaty przez sztafetę Budowlanych 4×100 m (48,8 s), w której pobiegła z Marią Grzegolec, Barbarą Kwietniewską i Ewą Starościak. Kolejne szóste miejsce w mistrzostwach wywalczyła Celina Magala z Budowlanych w biegu na 3000 m z rekordem Polski juniorek 9.44,6. Maria Tekiel, także reprezentantka kieleckiego klubu, skoczyła wzwyż 1,68 m i wraz z trzema innymi zawodniczkami została sklasyfikowana na 4-7. pozycji. Ponadto siódma była sztafeta Budowlanych 4×400 m (3.53,0), w której pobiegły Maria Grzegolec, Małgorzata Szymkiewicz, Halina Jop i Ewa Starościak.

W żadnych poprzednich mistrzostwach Polski lekkoatletki z Kielecczyzny nie wywalczyły tyle miejsc finałowych. W punktacji klubowej kobiet Budowlani zajęli wysokie siódme miejsce. Dorobek mógł być jeszcze większy, ale Barbara Kwietniewska z powodu kontuzji nie wystartowała w finale biegu na 400 m. Kontuzja uniemożliwiłą też tej zawodniczce walkę o medal mistrzostw Polski juniorów, które 15-17 czerwca były rozgrywane w Wałbrzychu. Bardzo dobrze wypadli w tej imprezie inni lekkoatleci Kielecczyzny. Wiesław Matyga z Granatu Skarżysko zwyciężył zdecydowanie w 10-boju z wynikiem 6.770 pkt. Bardzo niewiele do złotego medalu zabrakło Celinie Magali w biegu na 1500 m. Ostatecznie była druga z czasem 4.38,4, takim samym jak zwyciężczyni Krystyna Wielgat z Karkonoszy Jelenia Góra. Brązowe medale wywalczyli radomscy juniorzy – Paweł Drużcz z Orląt w rzucie oszczepem (65,50) i Henryk Sokół z Radomiaka w 10-boju (6.340).

Wiesław Matyga zdobył w 1973 roku mistrzostwo Polski juniorów w 10-boju

Piąty był Piotr Sokołowski z Budowlanych w biegu na 1500 m z czasem 4.00,0. Na 5-6. pozycji została sklasyfikowana Maria Tekiel w skoku wzwyż z rezultatem 1,65 m. Tyle samo skoczyła Halina Fornal i była siódma. Na siódmej pozycji uplasowała się również sztafeta 4×400 m Budowlanych (4.04,6). Ponadto dziewiąte miejsca zajęli Czesława Markowska z LZS Bliżyn w rzucie dyskiem (42,50) i Andrzej Rupala z UKS Sandomierz w trójskoku (14,31), dziesiąta była Anna Wróblewska z Bliżyna w 5-boju (2.941), a jedenasty Włodzimierz Furmanek z Budowlanych w skoku o tyczce (4,10). Kieleckie w punktacji okręgowej mistrzostw uplasowało się na 13. pozycji, w punktacji samych juniorek na 10.

Brak medali na arenie krajowej Barbara Kwietniewska zrekompensowała sobie sukcesem w mistrzostwach Europy juniorów, które 24-26 sierpnia rozegrane zostały w Duisburgu (RFN). Zawodniczka Budowlanych pobiegła tam w reprezentacyjnej sztafecie 4×400 m wraz z Grażyną Siewierską (MKS-AZS Lublin), Genowefą Nowaczyk (MKS Kórnik) i Bernardą Zalewską (OKS Otwock). Polski z czasem 3.37,03 zdobyły brązowy medal. Srebrny przegrały różnicą zaledwie 0,05 s ze sztafetą Wielkiej Brytanii. Mistrzyniami Europy zostały biegaczki NRD z wynikiem 3.34,35.

Polskie juniorki na podium mistrzostw Europy, trzecia od prawej Barbara Kwietniewska

Pod względem startów w biało-czerwonych barwach rok 1973 był udany także w kategorii seniorów. Maria Tekiel, choć jeszcze juniorka, zakwalifikowała się do pierwszej reprezentacji Polski. Zadebiutowała w wygranym meczu z Bułgarkami (28-29 lipca w Warszawie), wygrywając skok wzwyż wynikiem 1,70 m. 4 sierpnia, także w Warszawie, wystąpiła w półfinale drużynowego Pucharu Europy. W rywalizacji z utytułowanymi i bardziej doświadczonymi rywalkami nie zawiodła. Wyrównała rekord życiowy 1,73 m i została sklasyfikowana na 4-5. miejscu.

We wspomnianym meczu z Bułgarią startowała także Mirosława Sarna, zajmując trzecią lokatę w skoku w dal wynikiem 6,07 m. Lepiej wypadła w pojedynku drugich reprezentacji Polski i Francji 7-8 lipca w Lublinie, wygrywając swoją koronną konkurencję rezultatem 6,30 m. W tym wygranym przez biało-czerwonych wśród kobiet i mężczyzn meczu wystąpił także Krzysztof Gancarczyk z Granatu Skarżysko. Zmagający się przez cały sezon z konkuzjami zawodnik uzyskał w trójskoku 15,79 m i zajął trzecią lokatę.

Barbara Kwietniewska 5 sierpnia w Dreźnie startowała w sztafecie 4×400 m w młodzieżowej reprezentacji Polski (do 20 lat) w pojedynku z NRD i Czechosłowacją. Polki zajęły w tej konkurencji drugie miejsce z czasem 3.42,2, drugie były również w punktacji trójmeczu – za gospodyniami. Zawodniczka Budowlanych wystąpiła również w reprezentacji juniorek do lat 18, która 7-8 lipca w Erfurcie przegrała z rówieśniczkami z NRD i pokonała Rumunię. Pobiegła tam na 400 m i była szósta z czasem 56,5 s. Barw reprezentacji Polski juniorów do lat 19 w tym trójmeczu bronił radomianin Paweł Drużcz, zajmując piąte miejsce w rzucie oszczepem z wynikiem 65,16 m.

Halina Fornal w kieleckiej hali skoczyła wzwyż 1,70 m

Zawodnik Orląt wystąpił również w przegranym przez Polskę meczu z juniorami USA (20-21 lipca w Warszawie). Rzucił oszczepem 61,04 m i był czwarty. Lepiej w tym meczu wypadła Halina Fornal, plasując się na trzeciej pozycji w skoku wzwyż z wynikiem 1,65 m.

Jeśli seniorzy i juniorzy starsi zasłużyli za swoje osiągnięcia w 1973 roku na wyróżnienie, to juniorzy młodsi nie mieli się czym pochwalić. W halowych mistrzostwach Polski w tej kategorii wieku, rozgrywanych 3-5 marca w Warszawie i Zabrzu, najbliżej medalu był Andrzej Rupala, który uplasował się na czwartym miejscu w trójskoku z wynikiem 13,89 m. Piąte lokaty zajęły Halina Jop w biegu na 400 m (60,4) i Ewa Kosiarska z LZS Bliżyna w pchnięciu kulą (10,21). Szósta w kuli była Wiesława Storzysz z Bliżyna (10,21), a siódma Alina Bednarczyk z Budowlanych na 60 m przez płotki (9,2).

Klęską zakończył się występ juniorów młodszych Kielecczyzny na III Ogólnopolskiej Spartakiadzie Młodzieży 23-25 lipca w Krakowie. Punktowane miejsca zdołali wywalczyć jedynie Stanisława Mazurek z Budowlanych (szósta na 800 m z czasem 2.16,5) i Jerzy Świerczyński z Radomiaka (ósmy w pchnięciu kulą z rezultatem 14,01 m). Kieleckie z dorobkiem zaledwie 4 pkt zajęło ostatnie miejsce w punktacji wojewódzkiej OSM.

Bieg juniorek młodszych na przełajowych mistrzostwach okręgu w Kozienicach. Prowadzi Leokadia Borek, za nią Dorota Pióro i Stanisława Mazurek

Juniorki młodsze na podium przełajowych mistrzostw w Kozienicach. Od lewej Leokadia Borek, Stanisława Mazurek i Dorota Pióro

Nie najlepiej nasz okręg wypadł również w mistrzostwach Polski w biegach na przełaj, które 1 kwietnia odbyły się w Zalesiu Dolnym k. Warszawy. Piąte lokaty zajęły tam biegaczki Budowlanych Stanisława Mazurek (na 2 km juniorek młodszych) i Celina Magala (na 3 km juniorek starszych). Na 2,5 km młodzików 12. był Wojciech Pasek z UKS Końskie, a na 1,5 km młodziczek 14. Regina Bąk z LZS Radomka. Na 16. pozycjach zostały sklasyfikowane Leokadia Borek z LZS Jędrzejów (2 km juniorek młodszych) i Barbara Czubaj-Czupryńska (4 km seniorek), a na 18. Teresa Wojciechowska z Budowlanych (1,5 km młodziczek). Kieleckie w punktacji okręgowej mistrzostw uplasowało się na 13. miejscu wśród kobiet i przedostanim 18. wśród mężczyzn.

Jeśli chodzi o zawody na terenie okręgu, to najsilniejszą obsadę miały IV Biegi Walterowskie w Radomiu. 8 kwietnia na ulicach tego miasta rywalizowała czołówka polskich biegaczy. Bieg kobiet na 2 km wygrała Bronisława Doborzyńska ze Zjednoczonych Olsztyn. Na 5 km mężczyzn najlepszy był Leopold Tomasiewicz z Floty Gdynia, a dopiero piąty halowy mistrz Europy na 1500 m Henryk Szordykowski z Wawelu Kraków. Bieg na 20 km wygrał Edward Łęgowski z warszawskiej Legii.

Zbigniew Grzybowski z Budowlanych, halowy wicemistrz okręgu z wynikiem 1,90 m

Na stadionie najwyższą rangę miały zawody II ligi, rozegrane 9-10 czerwca w Kielcach. Najlepsze wyniki uzyskały olimpijki Mirosława Sarna (6,16 m w dal) i Ewa Gryziecka z Piasta Gliwice (54,34 m w rzucie oszczepem). Wyróżniły się też zawodniczki Budowlanych Barbara Kwietniewska (55,7 s na 400 m) i Maria Tekiel (1,70 m wzwyż). Kielecki klub zajął jednak w punktacji drużynowej ostatnie czwarte miejsce, przegrywając z Oleśniczanką Oleśnica, Piastem i Chemikiem Kędzierzyn. Na ostatnich pozycjach Budowlani kończyli też podobne zawody w Gliwicach (26-27 maja) i w Zielonej Górze (30 czerwca-1 lipca), w efekcie po raz kolejny nie zdołali utrzymać się dłużej niż jeden sezon w II lidzie i zostali zdegradowani.

Zdzisław Włodarczyk z Suchedniowa i lekkoatletki z Bliżyna, od lewej Czesława Markowska, Wanda Gordziałkowska i Anna Wróblewska

W lidze okręgowej najlepszy okazał się Radomiak i po raz drugi w historii zakwalifikował się do zawodów decydujących o awansie w drugoligowe szeregi, które zostały rozegrane 30 września w Rzeszowie. Radomianie wypadli w nich dobrze, ulegając tylko gospodarzom z Resovii i Wiśle Kraków, ale nie zdołali awansować.

W klasyfikacji Klubowego Mistrza Polski za 1973 roku, uwzględniającej prócz ligi także punkty za klasy sportowe, krajowe mistrzostwa seniorów i juniorów starszych, Budowlani zajęli 33. miejsce. Kielecki klub był zdecydowanie najlepszy w okręgu.W prowadzonej przez OZLA klasyfikacji drużynowych mistrzostw, uwzględniającej osiągnięcia w rywalizacji okręgowej, krajowej i międzynarodowej, a także rekordy i klasy sportowe, kolejne miejsca zajęli: 2. Radomiak, 3. LZS Bliżyn, 4. Granat Skarżysko, 5. KSZO Ostrowiec, 6. Orlęta Radom, 7. UKS Sandomierz, 8. UKS Końskie, 9. MZKS Kozienice, 10. LZS Radomka Radom.

W hali przy ul. Jagiellońskiej w Kielcach. Pierwsza z lewej Ewa Starościak, z długopisem Maria Tekiel

Jeśli chodzi o indywidualną rywalizację w okręgu, to rok 1973 zapisał się w historii tym, że po raz pierwszy lekkoatleci Kielecczyzny walczyli o tytuły halowych mistrzów. Było to możliwe dzięki wybudowaniu w szkole budowlanej przy ul. Jagiellońskiej w Kielcach hali z pełnowymiarowym boiskiem do piłki ręcznej. Dzięki korytarzowi w łączniku z głównym szkolnym budynkiem można było rozgrywać nawet biegi na 50 m przez płotki. Sprinterzy i płotkarze biegali po rozłożonych gumowych chodnikach. Po zdemontowaniu fragmentu parkietu hala miała też piaskownicę dla skoczków w dal i trójskoczków.

Na tej skoczni Mirosława Sarna skoczyła 4 lutego 6,31 m, co było najlepszym wynikiem sezonu halowego w Polsce. W mistrzostwach okręgu, które odbyły się 4 marca, uzyskała rezultat 6,17 m, a więc o 2 cm lepszy od tego, który dał jej brązowy medal mistrzostw Europy. Była ponadto najszybsza na 40 m z czasem 5,4 s. Dwa tytuły mistrzowskie zdobyła również Halina Fornal, która wygrała skok wzwyż z bardzo dobrym wynikiem 1,70 m i bieg na 50 m przez płotki w 8,0 s. Wśród mężczyzn najlepszy rezultat uzyskał Krzysztof Gancarczyk – 7,17 m w skoku w dal.

W pozostałych konkurencjach tych historycznych mistrzostw tytuły mistrzów okręgu zdobyli: Teresa Koruba z Budowlanych (12,42 m w kuli), Andrzej Kopyra z KSZO (4,9 na 40 m), Henryk Sokół z Radomiaka (7,2 na 50 m ppł), Wojciech Wieczorek z Budowlanych (1,90 m wzwyż), Bogdan Borys z Granatu (4,00 m w tyczce), Waldemar Ćmiel z Granatu (14,56 w trójskoku) i Adam Taras z Granatu (13,84 m w kuli).

Sprinter Andrzej Kopyra z KSZO na stadionie w Kozienicach

Gospodarzem mistrzostw okręgu w biegach przełajowych były 11 marca Kozienice. Tam również rozegrane zostały 2-3 czerwca mistrzostwa seniorów i juniorów starszych na stadionie. Jak informowało

„Słowo Ludu”, był to najlepszy obiekt lekkoatletyczny w województwie kieleckim, o który dbał jako kierownik Edmund Kibil, do niedawna czołowy długodystansowiec w okręgu. Stadion nie był jednak jeszcze przygotowany w pełni przygotowany do zawodów na wysokim poziomie. Przekonał się o tym Krzysztof Gancarczyk, który uzyskał w trójskoku 15,08 m i zrezygnował z pozostałych prób, ponieważ skocznia okazała się dla niego za krótka.

Juniorzy młodsi swoje mistrzostwa mieli 2-3 czerwca, a młodzicy 8-9 września w Ostrowcu Świętokrzyskim. Wieloboiści o tytuły najlepszych w okręgu walczyli natomiast 15-16 września w Kielcach.

Zawodnicy Budowlanych  Stanisław Kącki i Zbigniew Chmielarz

Mniej popularne niż w poprzednich latach były mecze międzyokręgowe. Jedynie juniorzy młodsi mieli taki 23 września w Otwocku. Rywalizowali w międzynarodowym pięciomeczu z udziałem reprezentacji Magdeburga. Goście z NRD okazali się w nim najlepsi z dorobkiem 316 pkt, wyprzedzając Mazowsze (286), Kraków (207), Kielce (187) i Ziemię Łódzką (155).

Rekordy okręgu lekkoatleci Kielecczyzny poprawili w 1973 w dziewięciu konkurencjach. Wśród kobiet uczyniły to zawodniczki Budowlanych Barbara Kwietniewska (400 m), Celina Magala (1500 i 3000 m) i Maria Tekiel (wzwyż), a Barbara Czubaj-Czupryńska wyrównała rekordowy wynik na 800 m Henryki Jóźwik sprzed 10 lat. Magala na 3000 m biła rekord dwukrotnie – najpierw 1 maja w Warszawie uzyskała 9.58,4, a na mistrzostwach Polski 9.44,6, zostając także rekordzistką naszego kraju juniorek.

Wśród mężczyzn rekordzistami okręgu zostali: Władysław Chojnowski z Budowlanych na 400 m i 400 m ppł, Józef Jankowski z Radomiaka na 10 000 m, Adam Taras w dysku i Wiesław Matyga w 10-boju. Taras jako pierwszy dyskobol Kielecczyzny rzucił 50 m, poprawiając o 16 cm 11-letni rekord swojego trenera Bogdana Winiarskiego. Chojnowski został uznany przez OZLA za rekordzistę na 400 m, choć faktycznie uzyskał tylko najlepszy po wojnie wynik 49,6 s, wyrównując osiągnięcie Mieczysława Mittelstaedta z KSZO z 1938 roku.

Barbara Czubaj-Czupryńska

Mirosława Sarna nie ustanowiła żadnego rekordu, ale znów jako jedyna lekkoatletka Kielecczyzny znalazła się w tabelach światowych. Wynik 6,44 m dał jej 21. miejsce na świecie, 17. w Europie i pierwsze w Polsce. W tabelach krajowych była ponadto dziewiąta na 100 i 200 m. W pierwszej dziesiątce znalazły się także Maria Tekiel (trzecia wzwyż), Celina Magala (szósta na 3000 m), Halina Fornal (dziesiąta wzwyż) i sztafeta 4×400 m Budowlanych (dziesiąta). W drugiej dziesiątce uplasowały się Barbara Kwietniewska (12. na 400 m), Magala (14. na 1500 m), Barbara Czubaj-Czupryńska (18. na 800 m) i sztafeta 4×100 m Budowlanych (20. pozycja). W trzeciej dziesiątce były: Maria Grzegolec (28. na 100 m), Magala (23. na 800 m), Kwietniewska (28. na 800 m) i Czesława Markowska (26. w dysku).

Tylu miejsc w czołówce krajowej lekkoatletek jeszcze nigdy nie mieliśmy. Lekkoatleci na ich tle wypadli znacznie słabiej. W pierwszej dziesiątce nie znalazł się ani jeden, a w drugiej trzech: Krzysztof Gancarczyk (11. w trójskoku), Władysław Chojnowski (15. na 400 m ppł) i Wiesław Matyga (16. w 10-boju). W trzeciej dziesiątce najlepszych w Polsce uplasowali się: Adam Taras (24. w dysku), Józef Jankowski (27. w maratonie), Henryk Sokół (27. w 10-boju) i Stanisław Kącki z Budowlanych (30. w 10-boju).

Mirosława Sarna w plebiscycie czytelników miesięcznika „Lekkoatletyka” na najlepsze polskie lekoatletki w 1973 roku zajęła dziesiąte miejsce. Także na dziesiątej pozycji znalazła się w rankingu „Złote Kolce”, prowadzonym przez katowicki „Sport”. Ponadto zwyciężyła w plebiscycie „Słowa Ludu” na najlepszych sportowców Kielecczyzny w 1973 roku.

Rok 1973 przyniósł też zmiany organizacyjne w sporcie Kielecczyzny. Powstała Wojewódzka Federacja Sportu, a okręgowe związki stały się jej sekcjami. Na walnym zjeździe OZLA „jednomyślnie” wybrano zarząd sekcji lekkoatletycznej, którego prezesem został szef działu sportowego „Słowa Ludu” Mieczysław Kaleta, wiceprezesami Marek Klimczyk z Kielc i Marian Śliwiński z Ostrowca, a sekretarzem Jerzego Suchańskiego z Kielc. Jako członkowie do zarządu weszli Władysław Twarowski i Tadeusz Świt z Kielc, Zdzisław Furmanek z Bliżyna, Mieczysław Filipowski ze Skarżyska i Antoni Romanowski z Radomia.