Jak Kielce chciały pokonać Skarżysko i wstydu się najadły. Rok 1956

28 grudnia 2016 Posted in  historia

Pięć razy stawali na podium mistrzostw Polski lekkoatleci Kielecczyzny w 1956 roku. Wśród seniorów ta sztuka po raz czwarty udała się Krystynie Aleksanderek ze Stali Radom, która – podobnie jak rok wcześniej – zajęła trzecie miejsce w 5-boju z rezultatem 3459 pkt. Ponadto na mistrzostwach rozegranych na początku października w Zabrzu była piąta w skoku w dal z wynikiem 5,43 m. Bogdan Winiarski ze skarżyskiej Stali rzucił dyskiem 45,72 m i zajął szóste miejsce. Miłą niespodziankę sprawiła juniorka Henryka Staneta z LZS Oględów k. Staszowa, która wywalczyła również szóstą lokatę w biegu na 800 m z czasem 2.24,6. Siódma w tej konkurencji była bardziej doświadczona Krystyna Snop ze Stali Ostrowiec (2.24,8).

Wicemistrz Polski juniorów Henryk Pronobis w efektownym skoku

Ostrowczanka lepiej wypadła w przełajowych mistrzostwach Polski, które odbyły się 15 kwietnia w Opolu. W biegu na 1,5 km uplasowała się na czwartej pozycji, przegrywając na ostatnich metrach brązowy medal z Ireną Zarzycką ze stołecznej Sparty. W styczniu w zimowych mistrzostwach w Warszawie Aleksanderek była szósta w rozegranym w hali AWF skoku w dal (5,06), a w konkursie rzutu dyskiem na otwartym powietrzu Winiarski zajął czwarte miejsce (43,43 m). W swej koronnej konkurencji skarżyszczanin w 1956 roku startował również w maju w eliminacyjnych zawodach przedolimpijskich we Wrocławiu oraz w czerwcu w Memoriale Janusza Kusocińskiego w Warszawie. W tych pierwszych uplasował się na piątym miejscu z wynikiem 45,25, w drugich rzucił 44,66 m i był w międzynarodowej stawce ostatni. Nie ustępował wiele zwycięzcom tych zawodów – Tadeuszowi Rutowi z Odry Wrocław (48,13) i Tadeuszowi Andrzejczykowi z CWKS Warszawa (47,74).

Juniorzy o tytuły najlepszych w Polsce walczyli na przełomie sierpnia i września w Szczecinie. Drugie miejsce i tytuł wicemistrzowski w skoku o tyczce zdobył Henryk Pronobis ze Stali Skarżysko, pokonując wysokość 3,60 m. Jego klubowy kolega Janusz Ostaszewski uplasował się na piątym miejscu w rzucie 1,5-kilogramowym dyskiem (45,87). Szósty na 110 m ppł był kolejny reprezentant skarżyskiej Stali Stanisław Molendowski (16,0), a także Henryk Jóźwik z LZS Kielce w tyczce (3,40). Siódmą lokatę zajął Franciszek Krakowiak ze Stali Końskie w biegu na 3000 m (9.12,0), ósme miejsca Witold Baran ze Zrywu Ostrowiec na 1500 m (4.13,2) i Kazimierz Fronk ze Stali Skarżysko na 110 m ppł (16,0), a dziesiąte kolejny junior ze Skarżyska Alfred Zatorski na 3000 m (9.28,8). Także dziesiąta na 500 m juniorek była Henryka Staneta (1.21,7). Dla utalentowanej biegaczki był to jednak zbyt krótki dystans. Bieg na 800 m, w którym miałaby medalowe szanse, nie znalazł się w programie mistrzostw.

Kazimierz Ziółkowski

Mistrzostwa Polski młodzików, rozegrane we wrześniu w Sopocie, przyniosły Kielecczyźnie trzy medale. Drugie miejsce w skoku w dal z rezultatem 6,10 m zajął Andrzej Plenkiewicz (SKS Radom). Na trzecim stopniu podium stanęli Zdzisław Włodarczyk ze Stali Skarżysko w skoku o tyczce (3,10) i Józef Glibowski ze Stali Ostrowiec w rzucie 5-kilogramowym młotem (46,84).

Rekordy okręgu w 1956 roku wśród kobiet poprawiły tylko Krystyna Aleksanderek w biegach na 200 m (26,9) i 80 m przez płotki (12,3) oraz Krystyna Snop na nieolimpijskim dystansie 500 m (1.20,4). Mężczyźni rekordowe wyniki ustanowili na 110 m i 400 m przez płotki (Kazimierz Fronk – 16,4 i Andrzej Kozdęba ze Stali Radom – 59,4), 3000 m z przeszkodami (Kazimierz Ziółkowski ze Staru Starachowice – 10.15,2), w skoku o tyczce (Henryk Pronobis – 3,60), trójskoku (Jerzy Przyborowski ze Sparty Radom – 14,19), a także w sztafetach 4×100 m (Stal Skarżysko – 45,5) i 4×400 m (Stal Radom – 3.39,6). Najlepszy po wojnie rezultat w skoku w dal uzyskał Zdzisław Pająk ze Stali Radom (6,75).

W tabelach krajowych za 1956 rok najwyżej plasowała się radomianka Aleksanderek – na trzecim miejscu w 5-boju, na 13. w skoku w dal, 15. na 80 m ppł i 42. na 100 m. Lokaty pod koniec drugiej dziesiątki na 800 m zajęły Staneta i Snop. Na 500 m 16. była Snop, a 30. Staneta. Snop ponadto znalazła się w czwartej dziesiątce na 400 m. Także w czwartej dziesiątce w rzucie oszczepem uplasowała się Zuzanna Jóźwik z LZS Szydłowiec, a w piątej Natalia Białkowska ze Stali Skarżysko. W piątej dziesiątce była też Jadwiga Wysocka ze Zrywu Radom w skoku w dal.

Jerzy Świercz

Jeśli chodzi o mężczyzn, to Bogdan Winiarski zakończył sezon na 13. pozycji wśród dyskoboli. Na 22. miejscu w trójskoku uplasował się Jerzy Przyborowski. W czwartej dziesiątce na 3000 m z przeszkodami został sklasyfikowany Kazimierz Ziółkowski. Ten sam zawodnik oraz Jerzy Świercz z LZS Wodzisław i Marian Lis ze Stali Końskie znaleźli się w trzeciej dziesiątce rzadziej rozgrywanego 10-boju. Wyniki na poziomie piątej dziesiątki uzyskali: Andrzej Kozdęba na 400 m ppł, Kazimierz Fronk na 110 m ppł i w skoku wzwyż, Henryk Pronobis w skoku o tyczce, a także sztafety 4×400 m radomskiej i skarżyskiej Stali.

Najsilniejszym ośrodkiem lekkiej atletyki pozostało w 1956 roku Skarżysko-Kamienna. W tym mieście rozegrano też po raz pierwszy mistrzostwa województwa – na oddanym do użytku rok wcześniej stadionie na Rejowie. Był to wówczas najlepszy lekkoatletyczny obiekt na Kielecczyźnie, jako pierwszy przystosowany do rozgrywania wszystkich konkurencji, z biegami przeszkodowymi włącznie.

Rywalizacja o tytuły najlepszych w województwie zakończyła się podwójnym zgrzytem. Do pierwszego doprowadziła sekcja lekkiej atletyki WKKF, wyznaczając termin zgłoszeń do zawodów na 10 dni przed ich rozgrywaniem (28-29 lipca). Jak wynika z informacji prasowych, nie do wszystkich ośrodków dotarły zawiadomienia o tym i na przykład lekkoatleci ostrowieckiej Stali wystąpili tylko poza konkursem. Z kolei Budowlani Kielce wystawili do mistrzostw zawodników spoza województwa, którzy wygrali siedem konkurencji, ale – jak się okazało – nie byli uprawnieni do startu w tych zawodach. Wykryty też został przypadek oszustwa, gdy jeden z zawodników Budowlanych pobiegł za drugiego na 200 m.

„Budowlani Kielce na czele ze swym działaczem Krzysztofem Lewickim, widząc słabość lekkoatletyki w Kielcach, chcieli jakoś temu zaradzić. Obrali niezbyt właściwą drogę. Normalnie nazywamy to kaperownictwem. Trudno nam bowiem uwierzyć, by kilku czy kilkunastu lekkoatletów zapragnęło wstąpić do sekcji, która dotąd niemal nie istniała. To, że stworzono wszelkie pozory prawidłowości tego postępowania, dowodzi jedynie tego, że działacze Budowlanych pamiętali także o asekuracji. Nie ulega wątpliwości, że to nie jest droga do podnoszenia poziomu lekkoatletyki. Jeśli nawet Lewicki czy Budowlani zaspokoją swoje ambicje pokonania Stali Skarżysko, to co dalej? Jaką mamy gwarancję, że ci zawodnicy zostaną u nas i swymi osiągnięciami oraz postawą będą żywą reklamą ‚królowej sportu’?” – pytał na łamach „Słowa Ludu” Mieczysław Kaleta.

Nie był to pierwszy skandal z udziałem Budowlanych w 1956 roku. Na początku sezonu w drużynowych zawodach o Puchar Centralnej Rady Związków Zawodowych działacze sekcji z Kielc wpisali do protokołu fikcyjne wyniki, które przeliczano na punkty według tabeli wielobojowej. Dzięki temu Budowlani zajęli pierwsze miejsce w województwie i awansowali do drugiego rzutu, do którego nie bardzo mieli kogo wystawić. Rywalizując na stadionie 10-lecia w Warszawie ze stołeczną Spartą i Włókniarzem Łódź, ponieśli kompromitującą klęskę. W relacji z tych zawodów w „Przeglądzie Sportowym” czytamy: „Bardzo słabo zaprezentowali się zwłaszcza kielczanie, którzy w pierwszym etapie przy mniejszej ilości konkurencji wykazali się dokumentacją wykazującą ponad 17 tys. punktów”.

W stolicy Budowlani już bez fikcyjnych wyników uzbierali zaledwie 11 204 pkt. Stołeczna Sparta miała ponad 28 tys., a łódzki Włókniarz ponad 19 tys.