70 lat temu powstał Kielecki Okręgowy Związek Lekkiej Atletyki

11 kwietnia 1945 roku utworzony został Kielecki Okręgowy Związek Lekkiej Atletyki. Już w niespełna trzy miesiące po wyzwoleniu Kielc spod niemieckiej okupacji zrealizowano to, czego nie udało się przed wojną.
W okresie II Rzeczpospolitej województwo kieleckie nie miało bowiem własnego okręgu. Na walnym zgromadzeniu Polskiego Związku Lekkiej Atletyki w grudniu 1921 roku we Lwowie zostało przypisane do jednego okręgu z województwem łódzkim. Okręg z siedzibą w Łodzi powstał jednak dopiero trzy lata później. Kluby z Częstochowy i Dąbrowy Górniczej, które to miasta znajdowały się w województwie kieleckim, już wcześniej przystąpiły do Krakowskiego OZLA. W Kielcach, Ostrowcu, Starachowicach czy Skarżysku „Królowa sportu” w latach 20. dopiero stawiała pierwsze kroki. Klubowe sekcje z prawdziwego zdarzenia powstały w następnej dekadzie.
Wtedy to województwo kieleckie rozdzielono między trzy okręgi. Kluby z Zagłębia Dąbrowskiego i częstochowskie zrzeszone były w Górnośląskim OZLA z siedzibą w Katowicach. KSZO Ostrowiec, Granat Skarżysko i SKS Starachowice należały do Łódzkiego OZLA. Natomiast Kielce z najsilniejszym w mieście Wojskowym Klubem Sportowym znalazły się w Krakowskim OZLA.
W ramach okręgów powstawały podokręgi. 18 kwietnia 1935 roku w lokalu WKS odbyło się zebranie założycielskie podokręgu kieleckiego. Tydzień później „Gazeta Kielecka” informowała, że wzięli w nim udział przedstawiciele WKS, KS Strzelec, KS Związku Rezerwistów, Towarzystwa Gimnastycznego Sokół, Przysposobienia Wojskowego Kobiet oraz żydowskich klubów Makabi, Gwiazda i Hapoel. Wybrano tymczasowy zarząd podokręgu, którego prezesem został major Łopuszański z KS Strzelec.
„Obrady były pierwszą poważną próbą zaszczepienia na terenie Kielc sportu, który słusznie zwie się królewskim. Kluby sportowe, dzięki stworzeniu podokręgu, zyskują możliwości walki sportowej z przeciwnikami zrzeszonymi miast innych. Szlachetna rywalizacja musi doprowadzić do wyników, które kiedyś będą mogły być wpisane w tabeli mistrzów Polski” – czytamy w „Gazecie Kieleckiej” z 25 kwietnia 1935 r.
Na początku tego samego roku w ramach Łódzkiego OZLA istniał podokręg w Skarżysku. Już jednak we wrześniu 1935 roku „Przegląd Sportowy” informował o podokręgu starachowickim, a w czerwcu 1939 roku lekkoatleci z trzech miast nad rzeką Kamienną rywalizowali o mistrzostwo podokręgu radomskiego.
20 lutego 1938 roku w Domu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Kielcach (obecnie Wojewódzki Dom Kultury) odbyło się zebranie, którego uczestnicy opowiedzieli się – jak relacjonowała cztery dni później „Gazeta Kielecka” – za utworzeniem „Centralnego Okręgu Związku Piłki Nożnej, Lekkiej Atletyki, Boksu i Gier Sportowych z siedzibą w Kielcach”. W dalszej części artykułu pt. „Centralizacja sportu w Kielcach” czytamy: „Okręgi te obejmowałyby zasięgiem swojej działalności stowarzyszenia WF na terenie ziem: Kielecko-Radomsko-Sandomierskiej”. Zebranie, któremu przewodniczył kapitan Buchcik ze Starachowic, postanowiło stosowny dezyderat w tej sprawie przekazać wojewodzie kieleckiemu jako przewodniczącemu Wojewódzkiej Komisji WF i PW.
Latem 1939 roku było już bardzo blisko do utworzenia Kieleckiego OZLA. 20 lipca „Przegląd Sportowy” informował, że PZLA wystosował do Okręgowego Ośrodka WF w Kielcach „pismo, w którym proponuje utworzenie nowego okręgu w tym mieście”, mającego objąć również tereny Centralnego Okręgu Przemysłowego. Równocześnie zarząd PZLA wystąpił do okręgów o wyrażenie zgody na to.
7 sierpnia 1939 roku „Przegląd Sportowy” donosił, że w „przepisowym terminie nie nadesłał sprzeciwu ani jeden okręg, toteż nowy okręg zostanie definitywnie utworzony”. Jego granice miał określić zarząd PZLA na najbliższym posiedzeniu. Najprawdopodobniej do tego nie doszło, 1 września Niemcy napadły na Polskę i rozpoczęła się druga wojna światowa.
Kielecki Okręgowy Związek Lekkiej Atletyki powstał na miesiąc przed jej zakończeniem w Europie, gdy toczyły się jeszcze zacięte walki z Niemcami. Pierwszym jego prezesem został Wacław Wilczyński. Kadencje zarządu były wówczas roczne, więc dochodziło do częstych zmian. W 1951 roku działalność okręgowych związków sportowych została przerwana. Zastąpiły je podporządkowane całkowicie władzy sekcje Wojewódzkiego Komitetu Kultury Fizycznej.
Po reaktywowaniu w 1956 roku Kieleckiego OZLA jego siedzibą zostało Skarżysko-Kamienna, najsilniejszy wówczas ośrodek „Królowej sportu” w województwie. Do Kielc OZLA wrócił w 1970 roku. Po utworzeniu województwa świętokrzyskiego w 1999 roku zmienił pierwszy człon nazwy z Kieleckiego na Świętokrzyski.

Prezesi zarządu OZLA:
1945 – Wacław Wilczyński, Kielce
1946-47 – Józef Bobiński, Kielce
1948 – Józef Młynarski, Kielce
1949 – Józef Bobiński, Kielce
1950 – Jan Budźko, Kielce
1951-55 – Władysław Twarowski, Kielce (przewodniczący sekcji la WKKF)
1956-57 – Tadeusz Gromski, Skarżysko-Kamienna
1958-64 – Władysław Skoczek, Skarżysko-Kamienna
1965-68 – Tadeusz Gromski, Skarżysko-Kamienna
1969 – Marian Śliwiński, Ostrowiec Świętokrzyski
1970 – Henryk Smalc, Kielce
1970-79 – Mieczysław Kaleta, Kielce
1980-81 – Aleksander Palmowski, Kielce
1981-84 – Ryszard Kasperek, Kielce
1984-88 – Zdzisław Furmanek, Kielce
1989-90 – Leszek Nowak, Kielce
1991-98 – Adam Jóźwik, Kielce
1999-2004 – Józef Chudy, Łopuszno
2005-2008 – Janusz Marczewski, Połaniec
od 2009 – Wiesław Rożej, Końskie