75 lat temu powstał Kielecki Okręgowy Związek Lekkoatletyczny

10 kwietnia 2020 Posted in  historia

11 kwietnia 1945 roku na zebraniu w Domu Kultury i Sztuki w Kielcach (dziś Wojewódzki Dom Kultury) powstał Kielecki Okręgowy Związek Lekko-Atletyczny (tak wówczas pisano). Wraz z utworzonymi równocześnie związkami piłki nożnej, gier sportowych (piłka ręczna, siatkówka i koszykówka) oraz bokserskim wchodził w skład Okręgowego Związku Związków Sportowych.

Obchody 50-lecia KOZLA w 1995 r. Na zdjęciu trenerzy, na pierwszym planie Bogdan Winiarski, od prawej Edmund Sarna (tyłem), Mariusz Brzozowicz, Witold Fitas, Lech Krakowiak i Krzysztof Woliński

Przewodniczącym KOZLA został Wacław Wilczyński, a jego zastępcą Zygmunt Florczyk. Nie mamy bliższych informacji o tym pierwszym działaczu i jego związkach z lekkoatletyką. Florczyk natomiast należał do czołowych zawodników kieleckich przed wojną. Jako gimnazjalista  startował w barwach KS Rejak, później w MKS i WKS, a po wojnie w Tęczy. Był bardzo wszechstronny, odnosił sukcesy także w piłce nożnej, hokeju, siatkówce i tenisie stołowym. Zmarł w 1999 roku w wieku 81 lat.

W pierwszych latach działalności kadencje zarządu OZLA były roczne. W latach 1946-47 szefował mu Józef Bobiński (1907-1988). To znany łódzki lekkoatleta, mistrz Polski z 1928 roku w rzucie oszczepem oburącz i rekordzista naszego kraju w tej konkurencji (91,31 m w 1931 r.).  Podczas okupacji musiał uciekać z Łodzi, walczył w ZWZ-AK na Kielecczyźnie i zamieszkał w Kielcach. Po wojnie szkolił lekkoatletów Lechii, jego wychowankami byli m.in. reprezentanci Polski Stanisław Brzozowski i Stanisław Kowal. Sam Bobiński także jeszcze startował, należąc do czołówki polskich zawodników. Jako zawodnik do końca był wierny barwom ŁKS Łódź, który reprezentował od drugiej połowy lat 20.

W 1948 roku prezesem KOZLA został Józef Młynarski, jeden z inicjatorów powstania trzy lata wcześniej związków sportowych w Kielcach trzy lata wcześniej. To on otwierał wspomniane zebranie założycielskie 11 kwietnia 1945 roku z ramienia Wojewódzkiego Urzędu Informacji i Propagandy oraz jako przedstawiciel Związku Zawodowego Kolejarzy. Został wtedy przewodniczącym Kieleckiego Okręgowego Związku Gier Sportowych oraz Okręgowego Związku Związków Sportowych.

W 1949 roku na czele KOZLA znów stanął Józef Bobiński, a w 1950 Jan Budźko (1905-1991). Przed wojną był bramkarzem drużyny Strzelca Kielce, po wojnie sędzią i działaczem piłkarskim, przez 17 lat prezesem Kieleckiego OZPN. Nie wiemy, dlaczego powierzono mu szefowanie związkowi lekkoatletycznemu.

Władysław Twarowski

W następnych sześciu latach działalność okręgowych związków była zawieszona, a sport całkowicie podporządkowany administracji państwowej. Dla poszczególnych dyscyplin utworzono sekcje w Wojewódzkim Komitecie Kultury Fizycznej. Przewodniczącym lekkoatletycznej był w tym okresie Władysław Twarowski (1910-1988). Należał do zaangażowanych działaczy i sędziów, jako jeden z nielicznych w okręgu posiadał klasę międzynarodową. Prezesował też blisko rok Kieleckiemu OZLA po tym, jak po decyzji plenarnego zebrania PZLA z 5 stycznia 1957 roku wznowił działalność. Jego tymczasowym zarządem zostało kierownictwo zlikwidowanej sekcji lekkoatletycznej WKKF.

Pierwszy zjazd reaktywowanego OZLA odbył się w Kielcach 24 listopada 1957 roku. Ponieważ stolica województwa niewiele wówczas znaczyła w tej dziedzinie sportu, zdecydowano jego siedzibę zlokalizować w Skarżysku-Kamiennej, najsilniejszym wówczas ośrodku lekkoatletycznym na Kielecczyźnie. Skarżyscy działacze stanowili też trzon zarządu związku. Prezesem został wybrany Władysław Skoczek. Był m.in. prezesem PSS „Społem” w Skarżysku i sędzią międzynarodowym, a przed wojną najlepszym sprinterem Granatu (100 m biegał w 11,7 s, 200 m w 24,1 s).

Skoczek był wybierany na prezesa jeszcze dwukrotnie – w listopadzie 1960 i w marcu 1963 roku. Jego następcą dwa lata później został Tadeusz Gromski, także skarżyszczanin, nauczyciel matematyki w technikum elektrycznym. To bardzo zasłużony dla Królowej Sportu człowiek, sędzia klasy międzynarodowej i statystyk. Zawdzięczamy mu tabele wyników lekkoatletów Kielecczyzny od 1956 do 1970 roku, a także skrupulatnie prowadzoną dokumentację prac zarządu związku, w którym zasiadał w latach 1957-71, także jako wiceprezes. Zmarł w sierpniu 1975 roku

Tadeusz Gromski (z taśmą) i inni sędziowie na wspólnym zdjęciu z Mirosławą Sarną podczas mistrzostw okręgu w Ostrowcu w 1971 roku.

Marian Śliwiński

W lutym 1969 roku na prezesa wybrany został Marian Śliwiński (1919-1986) z Ostrowca Świętokrzyskiego, przedwojenny mistrz Polski w chodzie na 50 km, a od lat 50. kierownik sekcji lekkoatletycznej KSZO i członek wszystkich kolejnych zarządów OZLA od 1960 roku. Nazywany „Szeryfem” działacz prezesował związkowi przez rok, w zarządzie zasiadał natomiast w sumie ponad 25 lat, do swojej śmierci 22 września 1985 roku.

Na nadzwyczajnym zebraniu OZLA, zwołanym z inicjatywy wojewódzkich władz sportowych w lutym 1970 roku, zdecydowano o przeniesieniu siedziby związku do Kielc. Zmienił się także jego zarząd, w którym dominowali już kieleccy działacze. Prezesem został Henryk Smalc, dyrektor Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Konserwacji Zabytków. Nie był bliżej związany ze środowiskiem lekkoatletycznym i po roku zrezygnował z tej funkcji.

Mieczysław Kaleta

Na nowego prezesa w lutym 1971 roku wybrano redaktora Mieczysława Kaletę (1932-1991), kierownika działu sportowego „Słowa Ludu”, a w latach 50. czołowego kieleckiego sprintera. Jako dziennikarz propagował lekkoatletykę, przez lata na łamach „SL” publikował tabele najlepszych zawodników, inicjował imprezy popularyzujące tę dyscyplinę, m.in. masowe biegi przełajowe i uliczne oraz szkolną ligę. Upominał się o stworzenie w Kielcach bazy niezbędnej do uprawiania Królowej Sportu na wysokim poziomie.  Za jego kadencji Kielce były dwukrotnie organizatorem przełajowych mistrzostw Polski (w 1974 i 1979 roku).

W 1973 roku powstała Wojewódzka Federacja Sportu, a okręgowe związki stały się jej sekcjami. Prezesem lekkoatletycznej szefował Mieczysław Kaleta. Trzy lata później znów został prezesem OZLA, który obejmował swą działalnością województwo kieleckie w nowych granicach, już bez Radomia i Sandomierza. Pełnił swą funkcję do 1980 roku.

Jego następcą został rekomendowany przez władze polityczne Aleksander Palmowski, dyrektor Wojewódzkiego Biura Ochrony Środowiska. Był postacią mało znaną w środowisku lekkoatletycznym i po niespełna pół roku zrezygnował z funkcji prezesa.

29 marca 1981 roku na prezesa OZLA wybrano Ryszarda Kasperka, znanego w Kielcach nauczyciela wychowania fizycznego w szkołach podstawowych nr 24 i 32, działacza Szkolnego Związku Sportowego, trenera piłkarek ręcznych i lekkoatletek Budowlanych, a latach 60. zawodnika tego klubu. Pełnił tę funkcję do  listopada 1984 roku.

Kolejnym prezesem został Zdzisław Furmanek, wielce zasłużony dla lekkiej atletyki Kielecczyzny. Jako zawodnik w latach 50. i 60. należał do czołowych miotaczy w województwie, reprezentował wówczas barwy LZS. Potem szkolił lekkoatletów w Bliżynie, gdzie był dyrektorem liceum ogólnokształcącego. Krótko pracował w skarżyskim Granacie, a od połowy lat 70. pracował w Wojewódzkiej Federacji Sportu w Kielcach, szkolił miotaczy i wieloboistów Budowlanych, należał także do aktywnych sędziów.

Pod koniec listopada 1988 roku na prezesa OZLA wybrano Leszka Nowaka, ówczesnego trenera sekcji lekkoatletycznej Żaka Kielce, a wcześniej wieloboistę Budowlanych. Przyszło mu działać bez poparcia działaczy tego klubu, którzy odmówili wejścia do zarządu. Było to trudne nie tylko z tego powodu, że Budowlani byli wówczas najsilniejsi sportowo w województwie, ale i dlatego, że stali się gospodarzem nowego stadionu. Dochodziło do spięć przy organizacji zawodów. Nowak chciał przejęcia stadionu przez związek, ale jego propozycja upadła.

Ekipa Budowlanych na zawodach, w pierwszym rzędzie Maciej Bledziewski i Maria Gaweł, w drugim od lewej trenerzy Ryszard Kasperek, Zdzisław Furmanek i Adam Jóźwik. Każdy był też prezesem OZLA.

Na walnym zebraniu OZLA w listopadzie 1990 roku były problemy z wyłonieniem prezesa zarządu. Wybrano najpierw dwóch wiceprezesów Adam Jóźwika i Leszka Nowaka. Dopiero kilka tygodni później zdecydowano, że ten pierwszy będzie prezesem. To człowiek, który praktycznie całe życie poświęcił Królowej Sportu Kielecczyzny. Związany był z nią od końca lat 40.  Jako zawodnik w barwach LZS skakał o tyczce, zdobywał mistrzostwo i bił rekordy okręgu w tej konkurencji. Pod koniec lat 50. zakładał z Mieczysławem Kaletą i Zbigniewem Lewickim sekcję lekkoatletyczną Budowlanych, został pierwszym trenerem w tym klubie. Później przez wiele lat był w nim szefem wyszkolenia, działał w kolejnych zarządach OZLA, sędziował i organizował zawody. 

To za kadencji Adama Jóźwika zorganizowano w 1995 roku obchody 50-lecia związku. Najpierw 7 lipca odbył się jubileuszowy mityng z udziałem zawodników zza wschodniej granicy, a w grudniu uroczyste spotkanie z udziałem byłych i obecnych zawodników, szkoleniowców, działaczy i sędziów. W przeprowadzonym wśród nich plebiscycie najlepszymi lekkoatletami półwiecza zostali Mirosława Sarna i Rafał Wójcik, a trenerem Edmund Sarna.

Józef Chudy

W listopadzie 1999 roku na prezesa już Świętokrzyskiego Związku Lekkiej Atletyki wybrany został trener i działacz LZS i radny powiatu kieleckiego z Łopuszna Józef Chudy (1947-2010). Szkolił lekkoatletów miejscowego Zrywu, a następnie wraz z żoną Barbarą założył i prowadził Uczniowski Klub Sportowy WiR Łopuszno, który w pierwszej dekadzie XXI wieku należał do najlepszych lekkoatletycznych klubów w województwie, we współzawodnictwie młodzieżowym wyprzedzał nawet Budowlanych i KKL Kielce. Zaprzestał działalności z końcem 2013 roku.

Następcą Józefa Chudego od końca 2004 roku został Janusz Marczewski (1940-2014) działacz LZS z Połańca, związany z tamtejszymi klubami Czarni i Delfin. W tym ostatnim, którego był wiceprezesem, przez kilka lat działała też sekcja lekkiej atletyki.

Wiesław Rożej

Od 12 grudnia 2009 roku prezesem Świętokrzyskiego Związku Lekkiej Atletyki jest Wiesław Rożej z Końskich. Jako junior uprawiał biegi w Budowlanych, był działaczem Żaka Kielce i Olimpu Końskie. Na bieżni większe sukcesy odnosiły jego dzieci – Iwona, Marek i Damian. Zanim został prezesem wiele lat pełnił funkcję sekretarza, a następnie wiceprezesa zarządu związku.

Wiesław Rożej ponownie na prezesa wybierany był we wrześniu 2012 i w październiku 2016 roku. Pełni więc tę funkcję trzecią kadencję, w sumie już ponad 10 lat, jest więc najdłużej urzędującym sternikiem lekkiej atletyki w naszym regionie w historii. Piątą kolejną kadencję zasiada również w komisji rewizyjnej Polskiego Związku Lekkiej Atletyki.

Prezydium sekcji lekkoatletycznej WKKF (wybrane 16 stycznia 1955 roku)

Władysław Twarowski – przewodniczący, Mieczysław Jagielski – wiceprzewodniczący, Irena Zagdan – sekretarz, Władysław Romaniec, Tadeusz Gromski, Władysław Krzemiński, Kazimiera Mokijewska, Mieczysław Filipowski, Jarosław Wroński, Ryszard Biernacki, Irena Domagalska – członkowie

Zarządy OZLA wybierane od 1957 roku

24 listopada 1957 roku

Władysław Skoczek ze Skarżyska-Kamiennej – prezes, Józef Bobiński z Kielc – wiceprezes ds. organizacyjnych, Tadeusz Gromski ze Skarżyska – wiceprezes ds. sportowych, Mieczysław Filipowski ze Skarżyska – sekretarz, Czesław Pisarek ze Skarżyska – skarbnik, Bogdan Winiarski ze Skarżyska, Jerzy Przyborowski z Radomia, Władysław Twarowski i Darosław Soboń z Kielc – członkowie; w trakcie kadencji J. Bobiński zrezygnował z funkcji wiceprezesa, zastąpił go W. Twarowski

20 listopada 1960 roku

Władysław Skoczek – prezes, Tadeusz Gromski – wiceprezes ds. sportowych, Władysław Twarowski – wiceprezes ds. organizacyjnych, Mieczysław Filipowski – sekretarz, Władysław Czerwonka ze Skarżyska – skarbnik, Czesław Pisarek, Marian Śliwiński z Ostrowca Świętokrzyskiego, Jerzy Korwin-Kijuć i Józef Sosnowski z Radomia, Darosław Soboń i Mieczysław Kaleta – członkowie; w marcu 1961 roku do zarządu weszli Henryk Zygmuntowicz ze Skarżyska (jako przewodniczący Okręgowego Kolegium Sędziów) i Bogdan Winiarski (jako przewodniczący Okręgowej Rady Trenerów); na początku 1962 roku na wniosek PZLA dokooptowany został przedstawiciel Rady Wojewódzkiej LZS Zygmunt Sitek

3 marca 1963 roku

Władysław Skoczek – prezes, Tadeusz Gromski – wiceprezes, Mieczysław Filipowski – sekretarz, Władysław Czerwonka – skarbnik, Bogdan Winiarski, Henryk Zygmuntowicz i Zdzisław Sułek ze Skarżyska, Władysław Twarowski, Mieczysław Kaleta i Jan Sztolf z Kielc, Jerzy Korwin-Kijuć i Jerzy Przyborowski z Radomia, Marian Śliwiński z Ostrowca

14 listopada 1965 roku

Tadeusz Gromski – prezes, Stanisław Iwański z Radomia – wiceprezes ds. organizacyjnych, Marian Śliwiński – wiceprezes ds. sportowych, Mieczysław Filipowski – sekretarz, Władysław Czerwonka – skarbnik, Bogdan Winiarski (przewodniczący ORT), Henryk Zygmuntowicz (przewodniczący OKS),  Zdzisław Furmanek z Bliżyna, Jerzy Korwin-Kijuć i Tadeusz Machnio z Radomia, Piotr Detka i Czesław Zemsta z Kielc – członkowie

16 lutego 1969 roku

Marian Śliwiński – prezes, Tadeusz Gromski – wiceprezes ds. sportowych, Piotr Wojciechowski  ze Związku Zawodowego Metalowców – wiceprezes ds. organizacyjnych, Mieczysław Filipowski – sekretarz, Władysław Czerwonka – skarbnik, (brak informacji o pozostałych członkach zarządu)

8 lutego 1970 roku

Henryk Smalc z Kielc – prezes, Marian Śliwiński – wiceprezes ds. sportowych, Henryk Zapała z Pionek – wiceprezes ds. organizacyjnych, Marian Raczkowski z Kielc – wiceprezes ds. wychowawczych, Franciszek Łachwa z Jędrzejowa – sekretarz, Witold Nitka z Kielc – skarbnik, Bogdan Winiarski (przewodniczący ORT), Henryk Zygmuntowicz (przewodniczący OKS) i Tadeusz Gromski ze Skarżyska, Adam Jóźwik i Mieczysław Kaleta z Kielc, Maciej Kuźmiński z Kazimierzy Wielkiej, Władysław Rogala z Pionek, Stanisław Iwański i Antoni Romanowski z Radomia – członkowie; w lutym 1971 roku z zarządu zrezygnował Henryk Smalc, nowym prezesem został M. Kaleta, w funkcji wiceprezesa ds. organizacyjnych H. Zapałę zastąpił Marek Klimczyk z Kielc, sekretarzem zamiast F. Łachwy został A. Jóźwik

wrzesień 1973 roku (zarząd sekcji lekkoatletycznej Wojewódzkiej Federacji Sportu)

Mieczysław Kaleta – prezes, Marek Klimczyk i Marian Śliwiński – wiceprezesi, Jerzy Suchański z Kielc – sekretarz, Władysław Twarowski i Tadeusz Świt z Kielc, Zdzisław Furmanek, Mieczysław Filipowski i Antoni Romanowski – członkowie

26 października 1976 roku

Mieczysław Kaleta – prezes, Marek Klimczyk – wiceprezes ds. organizacyjnych, Marian Śliwiński – wiceprezes ds. sportowych, Tadeusz Świt – sekretarz i przewodniczący komisji sportowej, Władysław Twarowski – przewodniczący komisji sędziowskiej, Adam Jóźwik – przewodniczący komisji szkoleniowej, Mieczysław Filipowski, Józef Kiernożycki i Tadeusz Pietrzyk z Kielc – członkowie

12 czerwca 1980 roku

Aleksander Palmowski – prezes, Marian Śliwiński, Mieczysław Filipowski, Edward Dziuba, Jacek Florczyk. Zdzisław Furmanek, Zbigniew Jędrzejczyk, Czesław Krawczyk,  Pelagia Soboń (sześć ostatnich osób z Kielc)

29 marca 1981 roku

Ryszard Kasperek z Kielc – prezes, Zdzisław Furmanek – wiceprezes, Marian Śliwiński, Andrzej Bętkowski ze Skarżyska, Andrzej Suskiewicz z Końskich, Jacek Florczyk i Edmund Sarna z Kielc – członkowie; E. Sarna został internowany w stanie wojennym i pozbawiony możliwości pracy w sporcie

listopad 1984 roku

Zdzisław Furmanek – prezes, Adam Jóźwik – wiceprezes ds. szkoleniowych, Marian Śliwiński – wiceprezes ds. organizacyjnych, Lech Krakowiak z Końskich – sekretarz, Leszek Nowak z Kielc – przewodniczący ORT, Tadeusz Świt – przewodniczący OKS, Andrzej Bętkowski i Ryszard Kasperek – członkowie; M. Śliwiński zmarł 22 września 1985 roku, T. Świt zrezygnował z członkostwa w zarządzie w 1985 roku

listopad 1988 roku

Leszek Nowak – prezes, brak informacji o pozostałych członkach zarządu, w grudniu 1989 roku weszli do niego Zbigniew Jędrzejczyk i Adam Jóźwik

listopad/grudzień 1990 roku

Adam Jóźwik – prezes, Leszek Nowak – wiceprezes, Tadeusz Świt z Kielc – sekretarz i skarbnik (do sierpnia 1991 roku), Adam Kabała, Marek Kalwat i Jerzy Suchański z Kielc, Janusz Adamski z Ostrowca, Maciej Grzelka ze Skarżyska i Wiesław Rożej z Końskich – członkowie, od sierpnia 1991 roku sekretarzem został W. Rożej, od 1992 roku skarbnikiem A. Kabała, a nowym członkiem zarządu Zbigniew Sygut z Kielc

kadencja 1995-1999

Adam Jóźwik – prezes, Wiesław Rożej – sekretarz, Adam Kabała – skarbnik, Mieczysław Sroka i Wojciech Podsiadło z Kielc, Janusz Ozdoba z Ostrowca, Krzysztof Woliński ze Skarżyska, Józef Chudy z Łopuszna, Andrzej Suskiewicz – członkowie; w 1996 roku A. Suskiewicz zrezygnował z członkostwa w zarządzie

28 listopada 1999 roku

Józef Chudy – prezes, Wiesław Rożej – wiceprezes ds. organizacyjnych, Krzysztof Woliński – wiceprezes ds. szkoleniowych, Janusz Kędracki z Kielc – sekretarz, Wojciech Podsiadło – skarbnik, Adam Jóźwik, Adam Dzik ze Starachowic, Zbigniew Jędrzejczyk, Witold Fitas z Końskich, Kazimierz Jaros z Ostrowca; J. Kędracki zrezygnował z członkostwa w zarządzie w 2002 roku

20 listopada 2004 roku

Janusz Marczewski z Połańca – prezes, Wiesław Rożej – wiceprezes ds. organizacyjnych, Wojciech Podsiadło – wiceprezes ds. szkoleniowych, Barbara Chuda z Łopuszna – sekretarz, Waldemar Możdżonek z Górna – skarbnik, Adam Dzik ze Starachowic, Janusz Kędracki – członkowie

12 grudnia 2009 roku

Wiesław Rożej – prezes, Kazimierz Jaros – wiceprezes, Jan Mochocki z Kielc – wiceprezes, Jacek Więckowski z Rytwian  – sekretarz, Wojciech Podsiadło, Andrzej Mirek z Sandomierza, Artur Osman ze Skarżyska – członkowie

5 września 2012 roku

Wiesław Rożej  – prezes,  Grzegorz Furmanek – wiceprezes, Kazimierz Jaros – wiceprezes, Jacek Więckowski – sekretarz, Barbara Chuda – skarbnik, Andrzej Mirek i Sławomir Szydłowski z Połańca – członkowie

8 października 2016 roku

Wiesław Rożej – prezes, Grzegorz Furmanek i Kazimierz Jaros – wiceprezesi, Jacek Więckowski z Rytwian – sekretarz, Barbara Chuda – skarbnik, Bartłomiej Bartosz z Jędrzejowa i Agnieszka Wawrzkiewicz ze Staszowa – członkowie