Powstał Kielecki OZLA, wystartowali przyszli mistrzowie. Rok 1945

29 stycznia 2016 Posted in  historia

Mimo ogromnych strat w ludziach, zniszczeń, niedostatku oraz obaw co do przyszłości Polski, szybko odradzał się sport po trwającej ponad pięć lat II wojnie światowej i okupacji hitlerowskiej. Już 11 kwietnia 1945 roku, czyli jeszcze przed kapitulacją Niemiec, powstał Kielecki Okręgowy Związek Lekkoatletyczny, wchodzący w skład Kieleckiego Okręgowego Związku Związków Sportowych. Także w kwietniu przy Zakładach Wytwórczych „Społem” w Kielcach utworzono klub sportowy Społem, który od lipca przyjął nazwę Tęcza i posiadał m.in. sekcję lekkoatletyczną.

W dal skacze Zbigniew Kujawski (zdjęcie z wystawy w Hali Legionów w Kielcach)

10 czerwca odbyły się pierwsze po wojnie zawody lekkoatletyczne w Kielcach – o mistrzostwo męskich szkół średnich. Na starcie stanęli reprezentanci szkolnych kół sportowych z gimnazjów imienia Stefana Żeromskiego, Jana Śniadeckiego i św. Stanisława Kostki oraz handlowego. Zawody rozegrano na zbudowanym kilka lat przed wojną stadionie za Domem Przysposobienia Wojskowego i Wychowania Fizycznego (dziś Wojewódzki Dom Kultury), gdzie obecnie znajduje się stadion piłkarski.

„Przed rozpoczęciem zawodów międzyszkolnych odbyła się defilada wszystkich zawodników, prowadzona przez profesora wychowania fizycznego. Następnie do zgromadzonych sportowców-uczniów przemówił w krótkich, serdecznych słowach komendant miejscowej Rejonowej Komendy Uzupełnień kpt. G. Kubica oraz w imieniu Kieleckiego Okręgowego Związku Związków Sportowych mgr G. Korduba” – czytamy w pierwszym numerze „Informatora Sportowego Województwa Kieleckiego”, który ukazał się 17 czerwca 1945 roku.

W porównaniu do przedwojennych mistrzostw kieleckich gimnazjalistów (http://la.kielce.com.pl/wordpress/?p=2504) wyniki nie były imponujące, ale na starcie stanęli młodzi ludzie, którzy nie mieli za wiele okazji do treningów. Swój talent i możliwości pokazali w latach następnych. Stanisław Kowal, który wygrał w tych zawodach skok w dal i pchnięcie kulą, w 1952 roku jako zawodnik warszawskiego Ogniwa zdobył mistrzostwo Polski w trójskoku i startował na Igrzyskach Olimpijskich w Helsinkach. Zwycięzca skoku wzwyż Stanisław Brzozowski pięć lat później zostanie mistrzem naszego kraju w tej konkurencji jako reprezentant stołecznej Spójni. Drugi w rzucie granatem Zbigniew Garncarczyk w 1950 roku zdobędzie tytuł mistrza Polski w rzucie oszczepem w barwach łódzkiej Unii.

W punktacji drużynowej pierwsze miejsce zajął SKS „Śniadecki” z dorobkiem 22 pkt, drugie SKS „Merkury” z Gimnazjum Handlowego (21) , a trzecie SKS „Kostka” (19).

W pierwszym numerze „Informatora” czytamy również, że w przerwie meczu piłkarskiego w Ostrowcu Świętokrzyskim „odbył się bieg płaski na bieżni na dystansie 3000 m” zorganizowany przez KSZO. Pierwsze miejsce zajął Władysław Kwiatkowski, a czwarty na mecie był Marian Śliwiński, mistrz Polski w chodzie na 50 km z 1938 roku.

Z „Informatora” z 8 sierpnia dowiadujemy się, że przy Stowarzyszeniu Kupców Polskich w Kielcach utworzony został klub sportowy Lechia, nawiązujący nazwą do ogólnomiejskiego klubu z lat 30. i istniejącego przy Gimnazjum Śniadeckiego w latach 20. Wśród ośmiu sekcji była również lekkoatletyczna.

W tym samym numerze Kielecki OZLA wzywał kluby posiadające sekcje lekkiej atletyki „do niezwłocznego zarejestrowania się” i „zarządzenia natychmiast treningów” w związku z planowanymi jeszcze w sierpniu zawodami. W Kielcach treningi odbywały się w poniedziałki, środy i piątki o godz. 19 na wymienionym wyżej stadionie „pod kierunkiem fachowych instruktorów”.

Zawody te w ramach święta „Kielce – swemu Wojsku” rozegrano 25 sierpnia z udziałem reprezentantów klubów Lechia, Tęcza, Syrena (straży pożarnej), Międzyszkolnego Klubu Sportowego, Związku Walki Młodych i Rejonowej Komendy Uzupełnień. Ich bohaterem był porucznik Zbigniew Kujawski z RKU, przed wojną zawodnik Zjednoczonych Łódź i KPW Orzeł Warszawa. Był finalistą mistrzostw Polski z 1938 roku w trójskoku i skoku wzwyż, legitymował się w tych konkurencjach rekordami życiowymi 13,26 m i 1,80 m, a ponadto 6,71 m w dal. Podczas kieleckich zawodów ustanowił – jak określiła prasa – powojenny rekord Polski w skoku w dal wynikiem 6,56 m.

W publikacjach poświęconych historii świętokrzyskiego sportu Kujawski wymieniany jest jako brązowy medalista mistrzostw Polski, które 29-30 września 1945 roku odbyły się w Łodzi. W rzeczywistości zdobył tytuł wicemistrzowski w skoku w dal z rezultatem 6,01 m. Jednak nie dla Kielc, ponieważ startował jako zawodnik łódzkiego Dziewiarskiego KS.

Sprawa jego przynależności była powodem protestu złożonego przez Warszawski OZLA. W„Przeglądzie Sportowym” z 1 października 1945 roku czytamy:

„Kierownictwo WOZLA złożyło protest przeciwko udziałowi por. Kujawskiego jako reprezentanta Łodzi w skoku w dal (2-gie miejsce 6,01 mtr). Kujawski był w Warszawie kierownikiem referatu sportowego ZWM-u, prezesem WOZLA [tymczasowego zarządu do 26 lipca]. Następnie miał wystąpić jako reprezentant Kielc na mistrzostwach, na których ostatecznie bronił barw… Łodzi. Stolica zaprotestowała. Komisja sędziowska protest odrzuciła. WOZLA złożył protest do nowego zarządu PZLA”.

Nowy zarząd protestu też prawdopodobnie nie uwzględnił, ponieważ wicemistrzowski tytuł pozostał przy Łodzi. Kielce mogą się pocieszyć tym, że jako ich reprezentant Kujawski plasuje się na pierwszym miejscu tabeli polskich skoczków w dal w 1945 roku z rezultatem 6,56 m.

Co ciekawe, Kujawski nie wystartował w rozegranych w Kielcach tydzień po mistrzostwach Polski zawodach, na które zaproszeni zostali ich medaliści z województwa łódzkiego. „Dziennik Powszechny” tłumaczył, że „spełniał rolę jednego z organizatorów”. Jak już opisywaliśmy w naszym serwisie (http://la.kielce.com.pl/wordpress/?p=2539), gwiazdą tej imprezy była wicemistrzyni i brązowa medalistka olimpijska w rzucie dyskiem Jadwiga Wajsówna, reprezentująca wówczas DKS Łódź. Wygrała zdecydowanie dysk (33,00 m) i pchnięcie kulą (10,40 m), a ponadto była druga w skoku wzwyż (1,26 m).

W zawodach tych startowali reprezentanci aż siedmiu klubów kieleckich (Lechia, Ludwików, Tęcza, WKS Dąbrowszczak, WKS Szturmowiec, Milicyjny KS Partyzant, ZWM) oraz z Milicyjnego KS Grom Radom i Milicji Obywatelskiej z Buska. Radomianin Siudziński skoczył wzwyż 1,66 m, co dało mu dziesiąte miejsce w tabeli polskich skoczków w 1945 roku.

W zestawieniach najlepszych lekkoatletów Kielecczyzny po wojnie zamieszczać będziemy nie tylko wyniki zawodników z terenu obecnego województwa świętokrzyskiego, ale także z Radomia, Białobrzegów, Kozienic, Opoczna, Pionek i innych miejscowości, znajdujących się do 1975 roku w granicach ówczesnego województwa kieleckiego. Pomijamy natomiast Częstochowę, która do 1950 roku była wprawdzie w województwie kieleckim, ale jej reprezentanci nie startowali w okręgowych mistrzostwach. Ich wyników nie uwzględniano również w publikowanych w prasie rekordach okręgu kieleckiego.