Piłkarze Tęczy mistrzami okręgu kieleckiego. Tabele wyników z 1946 roku

24 lutego 2016 Posted in  historia

W drugim powojennym roku wyraźnie zwiększyła się liczba imprez i zawodników uprawiających „Królową Sportu” na Kielecczyźnie. Jak informował w maju „Dziennik Powszechny”, na założycielskim posiedzeniu Wojewódzkiej Rady Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego profesor Gimnazjum im. Jana Śniadeckiego w Kielcach Jan Lachnik „domagał się stanowczo, aby przy każdym klubie sportowym powstały sekcje lekkoatletyczne, będące racjonalną zaprawą do wszystkich gałęzi sportu”.

Adam Borchólski skoczył o bambusowej tyczce 2,60 m w 1946 roku (Archiwum rodzinne)

I powstawały. M.in. w Radomiaku, której trenerem został Józef Jaworski, znany już przed wojną z występów w Prochu Pionki i radomskiej Broni. Zaliczał się w latach 30. do czołowych w naszym kraju wieloboistów. Uzyskiwał też dobre wyniki w rzutach dyskiem i oszczepem, w których to konkurencjach w mistrzostwach Polski w 1945 roku zajął piąte i szóste miejsce. Występował wówczas w barwach MKS Sopot.

Na pierwszych po wojnie w Radomiu zawodach lekkoatletycznych,18 maja 1946 roku, Jaworski uzyskał najlepszy wynik – 39,60 m w rzucie dyskiem. Był to wówczas trzeci, a na koniec sezonu ósmy rezultat w tabeli polskich dyskoboli.

W czerwcu pierwsze po wojnie zawody – mistrzostwa szkół średnich – rozegrano w Skarżysku-Kamiennej. Pchnięcie kulą, rzuty dyskiem i oszczepem wygrał niespełna 18-letni uczeń Gimnazjum Handlowego Bogdan Winiarski, późniejszy czołowy dyskobol naszego kraju, zasłużony trener i działacz skarżyskiego Granatu. Jak wspomina, głównym organizatorem tej imprezy był ksiądz Stanisław Michalski, prefekt w „Handlówce”, który sam pchał kulą prawie 10 m, grał w hokeja, siatkówkę i piłkę nożną.

Także w czerwcu lekkoatleci dwukrotnie rywalizowali w Kielcach. Na pierwszych zawodach 8 czerwca w dodatkowej próbie Stanisław Brzozowski z Lechii skoczył wzwyż 1,72 m. Wynik ten dał mu na koniec roku 13. lokatę w tabeli polskich skoczków.

„Dziennik Powszechny” informował, że podczas pokazowych zawodów 16 czerwca z okazji Święta Sportowego „niespodziewany był wynik biegu na 100 m, gdzie uzyskano wynik 11,4 sekundy, co stawia zwycięzcę w szeregu pierwszej dziesiątki zawodników ogólnopolskich.” Nazwiska jego autora jednak nie podano. Głównym „podejrzanym” wydaje się Maciej Piwowoński, uczeń Gimnazjum św. Stanisława Kostki i zawodnik Lechii, który tydzień wcześniej przebiegł 100 m w 11,8 s. Na 11,4 stać było również Zawielaka, sprintera WKS „Dąbrowszczak”. We wrześniu w wojskowych mistrzostwach w Warszawie uzyskał on 11,5 s.

W 1946 roku reprezentanci Kielecczyzny startowali przynajmniej w kilku imprezach ogólnopolskich. W lipcu lekkoatleci ze Skarżyska, występujący pod szyldem kolejowego klubu Ruch, dzielnie walczyli w zawodach z okazji 10-lecia DOKP w Lublinie. Odnieśli dwa zwycięstwa: w biegu na 3000 m Zalewski oraz w skoku w dal Edward Karpeta. W rozegranych pod koniec września mistrzostwach Polski ZHP w Krakowie najlepiej spisała się sztafeta 4×100 m kieleckich harcerzy, która zajęła trzecią lokatę z czasem 48,8 s.

W odbywających się w Warszawie na początku lipca eliminacjach do mistrzostw Europy w Oslo brał udział Marian Śliwiński z Ostrowca Świętokrzyskiego, mistrz Polski w chodzie na 50 km z 1938 roku. Tym razem maszerował na 10 km, zwyciężając w czasie 63 min 4,4 s. Miesiąc później był drugi, ale uzyskał znacznie lepszy rezultat 58.18,4. Do stolicy Norwegii jednak nie pojechał, ponieważ PZLA wymagał do zakwalifikowania się do reprezentacji wyniku poniżej 50 minut.

Przygotowujący się do mistrzostw Europy czołowi polscy lekkoatleci startowali też w Radomiu i w Kielcach. Stało się to możliwe dzięki temu, że przebywali na obozie treningowym w Białobrzegach, którym kierował mieszkający tam Zygmunt Siedlecki, olimpijczyk z Los Angeles. 28 lipca w Radomiu Józef Rutkowski z AZS Poznań przebiegł 100 m w 10,8 s, co było pierwszym po wojnie wynikiem poniżej 11 s polskiego sprintera. Najlepszy rezultat roku w Polsce na 400 m uzyskał Adam Piaskowy z Cracovii – 51,2 s. Kielczanin Brzozowski skoczył wzwyż 1,70 m, zajmując trzecie miejsce.

Dzień później w Kielcach Stefan Adamczyk z Odry Wrocław skoczył w dal 6,90 m, a po 37,40 m rzuciły medalistki olimpijskie z DKS Łódź – Jadwiga Wajs-Grętkiewicz dyskiem i Maria Kwaśniewska oszczepem. Najlepszy rezultat roku w Polsce w skoku wzwyż uzyskał w dodatkowej próbie Jerzy Zwoliński ze stołecznej Syreny – 1,79 m.

Rok 1946 zapisał się w historii również tym, że rozegrano pierwsze w historii lekkoatletyczne mistrzostwa okręgu kieleckiego. Zawody odbyły się w niedzielę 1 września na stadionie WF i PW przy obecnej ul. Ściegiennego w Kielcach, gdzie teraz jest stadion piłkarski. Startowało około stu zawodników z czterech kieleckich klubów – Dąbrowszczaka, Lechii, Ludwikowa i Tęczy, a także z Radomiaka i Zrywu, stanowiącego reprezentację województwa Związku Walki Młodych. Pogoda nie dopisała, przeszkadzał deszcz i wiatr. Najlepsze wyniki uzyskano w biegu na 5000 m – zwycięzca Hrynkiewicz z Dąbrowszczaka miał 16.17,8, a drugi na mecie Durlik z Ludwikowa 16.25,8. Były to czasy na poziomie drugiej dziesiątki krajowej, lecz Komisja Statystyczna PZLA uznała je za wątpliwe. Wymienieni biegacze nie pobiegli już później na podobnym poziomie.

Z wyników, co do których nie było wątpliwości, na wyróżnienie zasługują rezultaty wspomnianego na początku Jaworskiego, który rzucił 38,50 m dyskiem i 48,25 m oszczepem.

W punktacji drużynowej mężczyzn mistrzostw okręgu zwyciężyła Tęcza, przed Dąbrowszczakiem i Radomiakiem. W tym pierwszym klubie dominowali zawodnicy, którzy uprawiali różne dyscypliny sportu, a najbardziej znani byli z występów w piłkarskiej drużynie, która jako mistrz okręgu kieleckiego walczyła w 1946 roku w drużynowych mistrzostwach Polski, a rok później była blisko awansu do reaktywowanej po wojnie I ligi. Bramkarz Tęczy Tadeusz Ksel jako lekkoatleta zdobył mistrzostwo okręgu w skoku w dal, wicemistrzostwo w biegach na 100 i 200 m oraz z klubowymi kolegami w sztafecie 4×100 m. Czołowy strzelec goli Zygmunt Florczyk wygrał skok o tyczce i pchnięcie kulą, był drugi w skoku wzwyż oraz w rzutach dyskiem oraz oszczepem.

Adam Borchólski, pierwszy skoczek wzwyż z Kielc, który przeskoczył… siebie

W mistrzostwach tych nie startował prawoskrzydłowy Teczy Adam Borchólski, którego w listopadzie 1946 roku kapitan związkowy PZPN Henryk Reyman zaliczył do grona 40 najlepszych piłkarzy polskich, kandydatów do reprezentacji Polski. Ten bardzo wszechstronny sportowiec (odnosił sukcesy również w hokeju na lodzie oraz tenisie stołowym i ziemnym) w narodowej „jedenastce” ostatecznie nie wystąpił. Za to był prawdopodobnie pierwszym skoczkiem wzwyż z Kielecczyzny, który przeskoczył… siebie. Mierzył bowiem tylko 1,60 m, a podczas wspomnianych wyżej zawodów 8 czerwca 1946 roku, startując jeszcze w barwach Partyzanta Kielce, pokonał poprzeczkę zawieszoną na wysokości 1,67 m. W konkursowej rywalizacji pokonał nawet samego Brzozowskiego, przyszłego mistrza Polski, który zaliczył 1,63 m, a dopiero w dodatkowej próbie skoczył 9 cm wyżej. Borchólski należał też do czołowych sprinterów, tyczkarzy oraz oszczepników w Kielcach i województwie.

A wracając do pierwszych mistrzostw okręgu, to ich punktację drużynową wśród kobiet wygrał zdecydowanie ZWM-owski Zryw. Lekkoatletkom z Kielecczyzny w 1946 roku daleko było jednak do choćby średniego poziomu krajowego.