Rekordowe zobowiązania, w pochodzie i szlakiem zwycięstw. Rok 1953

29 września 2016 Posted in  historia

Skok w dal kobiet przyniósł największe sukcesy Królowej Sportu na Kielecczyźnie w 1953 roku. Najpierw na początku września Krystyna Aleksanderek ze Stali Radom zajęła czwarte miejsce w rozegranych w Warszawie mistrzostwach Polski seniorów z wynikiem 5,14 m. Tydzień później Apolonia Krzemińska ze Stali Skarżysko na mistrzostwach Polski juniorów w Lublinie skoczyła 4,80 m, zdobywając brązowy medal.

Lekkoatleci na 1-majowym pochodzie w Radomiu, z flagą Jerzy Przyborowski, z prawej Krystyna Aleksanderek, najlepsza lekkoatletka Kielecczyzny w 1953 roku

Dzięki lokacie Aleksanderek województwo kieleckie zostało sklasyfikowane na 14. miejscu w punktacji wojewódzkiej seniorowskich mistrzostw. Wśród juniorów zajęło 12. pozycję, wyprzedzając pięć województw. Złożyły się na to jeszcze dwa punktowane miejsca – piąte Kazimierza Kunata ze Stali Ostrowiec w rzucie dyskiem (1,5 kg) z wynikiem 39,80 m (w eliminacjach miał 40,10) i szóste Krzemińskiej na 60 m z czasem 8,3 s (w eliminacjach 8,2). Kunat był faworytem do medalu w rzucie młotem, ale nie zaliczył żadnej próby.

Jeśli chodzi o starty w mistrzostwach Polski, to na uwagę zasługują jeszcze dwa wyniki seniorów – Bogdan Winiarski ze skarżyskiej Stali zajął siódmą lokatę w rzucie dyskiem z wynikiem 40,71 m, a Jan Jabłoński ze Stali Radom 11. w biegu na 10 000 m z czasem 33.06,0.

5 lipca w Kielcach lekkoatleci Kielecczyzny zrewanżowali się reprezentacji województwa warszawskiego, występującej bez zawodników ze stolicy, za porażkę z 1952 roku. Po zaciętej walce zwyciężyli w meczu 119:116. 26-27 września w Pionkach rozegrane zostały zawody Pucharu Miast – grupy III z udziałem pięciu województw, które najmniej znaczyły w tej dyscyplinie. Kielce zajęły wśród nich czwarte miejsce, wyprzedzając tylko Zieloną Górę. Wygrał Białystok, przed Rzeszowem i Opolem.

W 1953 roku wprowadzono nowe normy klasyfikacji sportowej. Żadnemu z lekkoatletów Kielecczyzny nie udało się zdobyć klasy mistrzowskiej. Klasę I  posiadała tylko Krystyna Aleksanderek – za 5,37 m w skoku w dal. Z tym wynikiem uplasowała się na koniec sezonu na siódmym miejscu w Polsce w tej konkurencji. Ponadto była w czwartej dziesiątce na 100 m z czasem 12,9 s i w piątej na 400 m (64,0 s). Na początku trzeciej dziesiątki biegaczek na 500 m z wynikiem 1.24,6 znalazła się Wiesława Kubisa ze Stali Skarżysko. W czwartej dziesiątce oszczepniczek była Barbara Goraj ze Stali Ostrowiec z rezultatem 32,06 m, natomiast w piątej dziesiątce Apolonia Krzemińska na 100 m (13,0) i Teodora Siara z SKS Radom na 500 m (1.26,8).

Biegi Narodowe 17 maja 1953 r. w Ostrowcu Świętokrzyskim. Na 1000 m prowadzi Wiesław Godzina z ostrowieckiej Stali, przed Janem Koćmielem z Unii Opoczno i Zdzisławem Sieczką ze Stali Skarżysko

Wśród mężczyzn najwyżej w tabelach znalazł się Jan Jabłoński – 16. na 10 000 m z czasem 33.06,0. Lokatę niżej uplasował się Kazimierz Kunat, który pod koniec sezonu ustanowił rekord zrzeszenia Stal w rzucie młotem wynikiem 45,50 m. Bogdan Winiarski z 40,71 m w dysku sklasyfikowany został na 21. miejscu, a Stefan Kowalik z Kolejarza Skarżysko miał także 21. rezultat w rzucie młotem (43,31 m) i 22. w pchnięciu kulą (13,43 m). Jerzy Bożyk ze Stali Starachowice był w trzeciej dziesiątce w trzech konkurencjach: w biegu na 200 m przez płotki (27,0), pięcioboju (2848 pkt) i dziesięcioboju (4244). Pod koniec sezonu wynik na poziomie trzeciej dziesiątki w rzucie oszczepem – 54,25 m – uzyskał Bolesław Szott ze skarżyskiej Stali. Ponadto w czwartej dziesiątce był Jabłoński na 5000 m z czasem 15.47,0, a w piątej Zdzisław Sieczka ze Stali Skarżysko (51,8 na 400 m), Wiesław Godzina ze Stali Ostrowiec (2.36,5 na 1000 m) i Kazimierz Banasiewicz ze Stali Radom (1,75 m w skoku wzwyż).

W 1953 roku nie rozegrano mistrzostw województwa seniorów. Odbywały się jedynie mistrzostwa poszczególnych zrzeszeń sportowych. O tytuły najlepszych w województwie walczyli natomiast juniorzy – 21 czerwca w Skarżysku. Najwyższą frekwencję tradycyjnie miały propagandowe Biegi Narodowe. Według „Słowa Ludu” w ich powiatowym etapie 26 kwietnia startowało w całym województwie aż 20 tys. osób! Liczną obsadę miały też biegi uliczne w Kielcach o puchar tej gazety. Zdobyła go skarżyska Stal. Indywidualnie na 5 km seniorów zwyciężył Wiesław Godzina, a na 800 m seniorek Wiesława Kubisa.

1 maja 1953 r. w Kielcach, na czele pochodu reprezentanci zrzeszeń sportowych

Rok 1953 zapisał się również w historii wykorzystywaniem  sportu i sportowców do propagandowych celów przez władze PRL. 1 maja i 22 lipca odbywały się w Kielcach spartakiady na stadionie ówczesnej Gwardii (poprzednio WKKF, później Błękitnych) poprzedzone wielkimi pochodami przez miasto.

1 maja 1953 r. w Kielcach, maszerują sportowcy Gwardii

1 maja 1953 r. w Kielcach, na czele sportowców Ogniwa startująca w biegach krótkich Mokijewska

„Pod rozwianymi na wietrze flagami czerwoną i biało-czerwoną weszła na odświętnie przybrany stadion Gwardii defilada sportowców. Szli pięknie prezentując siłę sportu socjalistycznego. Swoją postawą jeszcze raz dali dowód, że opieka partii i i państwa jaką otoczono nas w Polsce, pomnaża siły w pracy i w walce o wykonanie wielkiego planu” – relacjonował 1-majowy pochód na łamach „SL” podpisany skrótem „Fran” Jan Frandofert, do niedawna czołowy kielecki lekkoatleta.

Sportowców w pochodzie w Ostrowcu prowadzą trenerzy: bokserów Bronisław Kubicki i lekkoatletów Ryszard Mazurkiewicz (z prawej)

Pochód w Ostrowcu, na czele trener lekkoatletów Stali/KSZO Ryszard Mazurkiewicz

Na łamach prasy prawie codziennie pojawiały się informacje o zobowiązaniach, jakie podejmowali sportowcy. I tak np. „SL” informowało, że sekcja lekkoatletyczna Stali Starachowice dla uczczenia święta 1 Maja zobowiązała się uporządkować bieżnię, rzutnie i skocznie na stadionie, wziąć udział w Biegach Narodowych i zdobyć w 100 proc. odznaki SPO (Sprawny do Pracy i Obrony). Na tę sama cześć członkowie SKS przy szkole Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Kielcach zobowiązali się m.in. zbudować skocznię i rzutnię. Były też zobowiązania indywidualne. Zdobysław Stradowski miał pobić sześć rekordów tej szkoły (na 60, 100 i 200 m, w skoku w dal, pchnięciu kulą i rzucie dyskiem), a Krzysztof Lewicki kolejnych pięć (na 300, 400, 800, 1000 i 1500 m). W sierpniu „SL” informowało, że ci sami młodzi lekkoatleci, reprezentujący poza szkołą Budowlanych Kielce, podjęli kolejne zobowiązania na cześć IV Festiwalu Młodzieży i Studentów w Bukareszcie. Stradowski postanowił poprawić rekordy życiowe w skokach wzwyż i w dal oraz osiągnąć 3000 pkt w pięcioboju, natomiast Lewicki zobowiązał się pobić rekord województwa juniorów na 400 m. Ponadto Tadeusz Łukomski miał uzyskać 12,30 m w trójskoku. Dwaj ostatni w 1953 roku nie wywiązali się z tych zobowiązań…

Podobne deklaracje musieli składać także starsi i utytułowani lekkoatleci. „Przegląd Sportowy” informował, że dla uczczenia festiwalu w Bukareszcie uczestnicy obozu CRZZ w Spale „podjęli szereg zobowiązań zbiorowych i indywidualnych”, m.in. ustanowienia rekordów swoich zrzeszeń. Wśród nich miał być Winiarski. Słowa dotrzymał, gdyż na mistrzostwach Polski ustanowił rekord Stali.

Na koniec sezonu lekkoatleci i przedstawiciele innych dyscyplin mieli obowiązek udziału w masowych „Marszach Szlakiem Zwycięstw Armii Radzieckiej i Wojska Polskiego”. Bogdan Winiarski w Kronice Granatu (Stali) Skarżysko tak to opisał:

„Obowiązkowe marsze jesienne. Wywieziono wszystkich sportowców klubu samochodami do Bliżyna i stąd mężczyźni przemaszerowali w silnym tempie 10 km, a kobiety 5 km. Czasy złapane przez komisję: mężczyźni ok. 1:04,0, kobiety 35 min. Wszyscy ukończyliśmy te marsze bardzo wyczerpani. Piłkarze nie mogli dotrzymać tempa i podbiegali”.