Celina Magala wygrała w Paryżu, Nowi wystartowali w Kielcach. Rok 1975

31 lipca 2018 Posted in  historia

Celina Magala

Trzy medale mistrzostw Polski i sukcesy międzynarodowe Celiny Magali – to najważniejsze osiągnięcia w lekkiej atletyce Kielecczyzny w 1975 roku. 23 lutego w katowickim „Spodku” biegaczka Budowlanych Kielce została halową mistrzynią naszego kraju na 1500 m z czasem 4.29,3. Miesiąc później w Ostrzeszowie wywalczyła tytuł wicemistrzowski w biegu przełajowym na 2 km. Wcześniej – 16 marca w stolicy Maroka Rabacie – zajęła 22. miejsce na 4,2 km w Crossie Narodów, czyli nieoficjalnych mistrzostwach świata na przełaj. Miała też udział w zdobyciu przez Polki trzeciej lokaty drużynowo, za biegaczkami USA i Nowej Zelandii. Prócz Magali punkty dla reprezentacji Polski zdobyły: druga indywidualnie Bronisława Ludwichowska z Gwardii Olsztyn, 13. Renata Pentlinowska z Neptuna Gdańsk i 24. Zofia Kołakowska z olsztyńskiej Gwardii.

Kielczanka odnosiła także międzynarodowe sukcesy na stadionie. 4 czerwca na mityngu w Paryżu wygrała bieg na 3000 m z czasem 9.31,0. Cztery razy reprezentowała biało-czerwone barwy w meczach międzypaństwowych. 11 lutego w Warszawie w halowym pojedynku młodzieżowych ekip (do lat 22) przegranym przez Polki z NRD i wygranym z Czechosłowacją zajęła piątą lokatę na 800 m z czasem 2.12,6. 8 lipca w trójmeczu pierwszej reprezentacji z Czechosłowacją i USA w Pradze wywalczyła drugie miejsce na 3000 m rezultatem 9.22,8, przegrywając tylko o sekundę z Amerykanką Cindy Bremser. Polki w tym starciu uległy 70:76 USA i pokonały 82:64 gospodynie.W kolejnym trójmeczu 4 sierpnia w Bydgoszczy, w którym polskie lekkoatletki nie dały szans Francuzkom i Szwajcarkom, była trzecia na 3000 m z rekordem życiowym 9.17,0. 10 sierpnia w Zielonej Górze w wygranym przez młodzieżową reprezentację Polki pojedynku z Czechosłowacją i przegranym z NRD Magala uplasowała się na drugiej pozycji na 1500 m (4.20,0), za Niemką Christiane Stolle (4.16,5).

W zielonogórskim trójmeczu startowała też druga kielczanka Barbara Kwietniewska. Była piąta na 400 m z czasem 55,56 i pobiegła w sztafecie 4×400 m, która zajęła drugą lokatę za NRD z rezultatem 3.41,2. Wystąpiła również w sztafecie podczas trójmeczu z Czechosłowacją i USA w Pradze. Polki były drugie z wynikiem 3.36,0. Kwietniewska wróciła na bieżnię po długiej przerwie spowodowanej kontuzją w 1973 roku. 21 czerwca w międzynarodowych zawodach „Grand Prix Brdy” w Bydgoszczy ustanowiła na 400 m rekord życiowy 54,7 s. W rozgrywanych tydzień później, także na stadionie Zawiszy, mistrzostwach Polski seniorów nie mogła wystartować, gdyż w tej części sezonu posiadała status zawodniczki niezrzeszonej. Budowlani nie udzielili jej bowiem zwolnienia do nowego klubu SZS-AZS Nowi Kielce.

Wojciech WIeczorek z Budowlanych Kielce zdobył w 1975 r. swój ostatni tytuł mistrza okręgu w skoku wzwyż. Na zdjęciu podczas zawodów w kieleckiej hali

Z lekkoatletów Kielecczyzny w bydgoskich mistrzostwach najlepiej znów wypadła Celina Magala, zdobywając brązowy medal na 3000 m rezultatem 9.24,8. Była też piąta na 1500 m (4.19,2), a ponadto pobiegła w sztafecie 4×400 m Budowlanych, która zajęła siódmą pozycję (4.08,6). Jej partnerkami były Danuta Nyk, Stanisława Mazurek i Teresa Wojciechowska. Wynik sztafety trudno jednak uznać za sukces, ponieważ w tej konkurencji startowało tylko siedem klubów. Warto podkreślenia jest natomiast siódme miejsce Władysława Chojnowskiego z Budowlanych w biegu na 400 m przez płotki z rekordem życiowym 52,3 s.

We wspomnianych halowych mistrzostwach Polski w Katowicach, w których Magala była najlepsza na 1500 m, Stanisława Mazurek uzyskała siódmy czas na 800 m 2.22,9. Halina Fornal z Granatu Skarżysko skoczyła wzwyż 1,65 m i wraz z trzema innymi zawodniczkami została sklasyfikowana na ósmej pozycji.

W przełajowych mistrzostwach w Ostrzeszowie szóstą lokatę na 2,5 km starszych juniorek zajęła Stanisława Mazurek. Dziesiąta na 2 km juniorek 16-letnich była Elżbieta Pękala z KSZO Ostrowiec, a na takim samym dystansie juniorek 17-letnich 13. Regina Bąk z Granatu. Także 13. miejsca zajęli Witold Fitas z Neptuna Końskie na 3 km juniorów 17-letnich i Józef Jankowski z Radomiaka na 16 km seniorów. W punktacji okręgowej mistrzostw Kielce uplasowały się na 13. pozycji (na 18 okręgów), a w klubowej Budowlani na 19.

W halowych mistrzostwach trzy medale wywalczyli starsi juniorzy. Podczas rywalizacji w tej kategorii wiekowej w Warszawie 1-2 lutego Stanisława Mazurek zajęła drugie miejsce na 800 m z czasem 2.17,2, takim samym jak zwyciężczyni. Także drugi był Andrzej Rupala z Wisły Sandomierz w trójskoku z rezultatem 14,55 m, zaledwie 4 cm gorszym od złotego medalisty. Brązowy medal zdobył Jerzy Świerczyński z Radomiaka w pchnięciu kulą z wynikiem 13,95 m.

W mistrzostwach Polski starszych juniorów na stadionie, rozegranych 8-10 sierpnia w Warszawie, jedyny medal dla Kielecczyzny wywalczyła Stanisława Mazurek – brązowy na 3000 m z czasem 9.50,8. Bardzo bliski podium był Jacek Florczyk z Budowlanych, który zajął czwarte miejsce na 100 m z wynikiem 10,6 s. Ten sam sprinter uzyskał ponadto dziewiąty czas na 200 m (22,0 s), a wraz z klubowymi kolegami Markiem Cioskiem, Witoldem Tarnowskim i Grzegorzem Janystem dziesiąty w sztafecie 4×100 m (43,2 s). Szóstą lokatę wywalczyła Ewa Starościak z Nowych na 400 m (56,9 s), a siódmą Mazurek na 1500 m (4.34,1). Ósma była sztatefa 4×400 m Nowych (3.59,0), w której pobiegły Starościak, Lidia Bugajska, Emilia Cal i Halina Jop. Ta ostatnia miała też dziewiąty wynik na 400 m przez płotki – 64,2 s. W punktacji okręgowej mistrzostw Kielce zajęły przedostatnie 17. miejsce.

Marek Zyzman z Granatu Skarżysko, brązowy medalista IV Ogólnopolskiej Spartakiady Młodzieży

Także na 17. pozycji (na 18 okręgów) zostały sklasyfikowane w IV Ogólnopolskiej Spartakiadzie Młodzieży, rozegranej 23-26 lipca w Białymstoku. Jedyny brązowy medal na tej imprezie wywalczył Marek Zyzman z Granatu w rzucie oszczepem wynikiem 54,76 m. Włodzimierz Swat z koneckiego Neptuna rzucił 18 cm bliżej i był czwarty. Także czwartą lokatę zajął Wojciech Podsiadło z Nowych w 8-boju z rezultatem 5.139 pkt.

Młodzicy nie mieli w 1975 roku mistrzostw Polski. Okręgowe reprezentacje rywalizowały natomiast o Puchar Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki. Kielce były 22 czerwca gospodarzem zawodów o miejsca 13-18. Zajęły w nich trzecią pozycję, za Bydgoszczem i Białymstokiem, wyprzedzając Szczecin i Lublin. W ostatecznej klasyfikacji uplasowały się więc na 15. miejscu.

14 września reprezentacja Kielecczyzny młodzików startowała w czwórmeczu w Krakowie, zajmując w nim ostatnie czwarte miejsce, za Łodzią, gospodarzami i Mazowszem.

Rok 1975 przyniósł ciąg dalszy zmian w rozgrywkach ligowych. Do I ligi zakwalifikowano 25 z 49 klubów uczestniczących w zawodach tzw. indywidualnej ligi lekkoatletycznej. Budowlani Kielce w tej rywalizacji uplasowali się dopiero na 48. miejscu, ale zostali zakwalifikowani do II ligi na 1976 rok. O awans do niej ubiegały się drużyny Radomiaka Radom i Granatu Skarżysko, zajmując odpowiednio siódme i ósme lokaty na zawodach 28-29 maja w Rzeszowie, a do dalszych eliminacji kwalifikowało się pięć najlepszych.

Jeśli chodzi o klubową mapę w okręgu, to pojawił się na niej nowy klub – SZS AZS Nowi Kielce. Jego sekcję lekkoatletyczną stworzyli Mirosława i Edmund Sarnowie, którzy odeszli wraz z trenowanymi przez siebie zawodnikami z Budowlanych. Rozstanie nie odbyło się bez konfliktów. Budowlani nie udzielili zwolnienia podopiecznym Sarnów, w efekcie musieli oni odbyć przewidzianą przepisami karencję i do końca lipca startowali w zawodach jako niezrzeszeni.

Mimo poważnego osłabienia Budowlani utrzymali jednak prymat w okręgu. Wygrali pewnie ligę juniorów, wyprzedzając Granat, Radomiak, KSZO i radomskie Orlęta. Zdecydowanie zwyciężyli też w lidze młodzików, przed Neptunem Końskie, Nowymi i drugą drużyną swojego klubu. Nowi okazali się najlepsi we wprowadzonej w 1975 roku lidze wielobojowej, pokonując Budowlanych, Radomiak i Granat.

Budowlani po raz piąty z rzędu zwyciężyli we współzawodnictwie o tytuł drużynowego mistrza okręgu, w którym liczyły się prócz wymienionych wyżej rozgrywek, także osiągnięcia w indywidualnych mistrzostwach okręgu i Polski, zdobyte klasy sportowe oraz rekordy okręgowe i starty w reprezentacji naszego kraju. Kielecki klub zdobył 675 pkt, wyprzedzając Granat (318), Radomiak (254), Nowych (218), Neptun (140) i KSZO (130). Dalsze miejsca zajęły: 7. Orlęta Radom (54), 8. Wisła Sandomierz (38), 9. Star Starachowice (36), 10. LKS Przełom Chroberz (17), 11. LKS Piast Stopnica (9), 12. LZS Staszów (8), 13.MZKS Kozienice (6), 14. LZS Radom (5), 15. Orlicz Suchedniów (2), 16. LZS Pilica Białobrzegi.

Lekkoatleci Liceum Ekonomicznego nr 2 w Kielcach, z pucharem Stanisława Mazurek, za nią Halina Jop, Edmund Sarna i Ewa Starościak

Sekcja lekkoatletyczna Nowych oparta była w dużej części na uczennicach i uczniach Liceum Ekonomicznego nr 2 w Kielcach. Dziewczęta wygrały w 1975 roku ogólnopolski finał sztafetowych biegów przełajowych szkół średnich. Okazały się również najlepsze w okręgu w drużynowych zawodach na stadionie o Puchar „Przeglądu Sportowego”, wyprzedzając Liceum Ogólnokształcące z Bliżyna. Wśród chłopców zwyciężyła drużyna Zespołu Szkół Energetycznych z Radomia, przed Zespołem Szkół Hutniczych z Ostrowca Świętokrzyskiego.

Pod koniec czerwca Ostrowiec był gospodarzem centralnej spartakiady szkół przyzakładowych. Spartakiada szkół budowlanych odbywała się 26-27 maja w Kielcach, które organizowały także finał krajowy 4-boju szkół podstawowych (31 maja – 1 czerwca). W tych drugich zawodach startowały drużyny kieleckiej SP 15, chłopcy zajęli 9-10. miejsce, a dziewczęta 13.

Ryszard Stylski z KSZO Ostrowiec, wicemistrz okręgu w trójskoku w 1975 r.

21 września na stadionie Błękitnych w Kielcach kibice oglądali zawody międzynarodowe. Dzięki wymianie sportowej z Magdeburgiem z ówczesnej Niemieckiej Republiki Demokratycznej w drużynowych mistrzostwach okręgu juniorów wzięła udział 26-osobowa ekipa zza Odry. Goście zaprezentowali się bardzo dobrze, wygrywając dziesięć z 24 konkurencji.

Także młodzi lekkoatleci Kielecczyzny jeździli na zawody do NRD. W maju reprezentanci kilku klubów startowali w miejscowości Calbe pod Magdeburgiem, w połowie czerwca natomiast ekipa Neptuna Końskie w Wolmirstedt.

Jeśli chodzi o mistrzostwa okręgowe w 1975 roku, to biegacze na przełaj rywalizowali 2 marca w Skarżysku, które gościło także na stadionie Granatu młodszych juniorów (24-25 maja) i wieloboistów (11-12 października). Seniorzy i starsi juniorzy o tytuły mistrzowskie walczyli 14-15 czerwca w Ostrowcu. Na stadionie KSZO odbyły się również okręgowe mistrzostwa młodzików (4-5 października).

Najmłodsi lekkoatleci mieli jeszcze 6-8 czerwca Wojewódzką Olimpiadę Szkolną w Radomiu.

Pod względem frekwencji największą imprezą był Bieg Wiosny, zorganizowany z inicjatywy „Słowa Ludu” i redaktora Mieczysława Kalety. W jego finale na trasach przełajowych Stadionu Leśnego w Kielcach rywalizowało około 1000 biegaczy ze wszystkich kategorii wiekowych.

W tabelach światowych za 1975 rok jedyną reprezentantką Kielecczyzny była Celina Magala, sklasyfikowana na 35. miejscu na 3000 m z czasem 9.17,0 i na 55. na 1500 m z wynikiem 4.16,0. W Polsce z tymi rezultatami kielczanka zajmowała trzecie miejsca. Była ponadto szósta na 1000 m i dziewiąta na 800 m.

Barbara Parszewska z Granatu Skarżysko, najlepsza dyskobolka okręgu w 1975 r.

W pierwszej dziesiątce znalazła się również Barbara Kwietniewska – na ósmej pozycji na 400 m. W drugiej uplasowały się Stanisława Mazurek (15. na 3000 m) i Halina Jop (20. na 400 m ppł). W trzeciej dziesiątce były Ewa Starościak na 400 m, Mazurek na 1500 m, sztafeta Nowych 4×400 m, w czwartej Jop na 400 m, a w piątej Ewa Sieradzka z Budowlanych na 100 m, Alina Bednarczyk z Nowych na 400 m ppł, Barbara Parszewska z Granatu w rzucie dyskiem, sztafeta Nowych 4×100 m i sztafeta Budowlanych 4×400 m.

Wśród mężczyzn lokaty najwyższe lokaty w Polsce zajmował Henryk Witkowski, który po służbie wojskowej i startach w Wawelu Kraków powrócił do Radomiaka. W biegu na 1000 m był ósmy, a na 800 m dziesiąty. Krzysztof Gancarczyk z Granatu uplasował się na 11. miejscu w trójskoku, natomiast Władysław Chojnowski na 16. na 400 m przez płotki.

W trzeciej dziesiątce znaleźli się Adam Taras z Granatu w rzucie dyskiem, Henryk Sokół z Radomiaka w 10-boju i sztafeta Radomiaka 4×400 m, w czwartej Józef Jankowski w maratonie, Gancarczyk w skoku w dal, Jerzy Świerczyński w pchnięciu kulą, Wiesław Zieliński z Granatu w rzucie młotem, a w piątej Jacek Florczyk na 100 m, Krzysztof Pedrycz z Budowlanych w skoku wzwyż oraz Ryszard Mastalerz z Granatu w rzucie młotem

Rekordów okręgu najwięcej w 1975 roku ustanowiła Celina Magala. Uczyniła to na 800 m, 1500 m oraz czterokrotnie na 3000 m – najpierw wynikiem 9.31,0 we wspomnianym zwycięskim biegu w Paryżu, potem 9.24,8 na mistrzostwach Polski, 9.22,8 podczas lipcowego trójmeczu w Pradze i 9.17,0 w sierpniowym trójmeczu w Bydgoszczy.

O 0,1 s własny rekord na 400 m z 1973 roku poprawiła Barbara Kwietniewska. Rekordzistką na 400 m przez płotki została jej koleżanka klubowa Halina Jop.

Henryk Witkowski z Radomiaka w zwycięskim  biegu

Wśród mężczyzn trzy razy okręgowe rekordy bił Henryk Witkowski. 18 maja w Bydgoszczy przebiegł 800 m w 1.49,0, a 21 czerwca także na stadionie Zawiszy 0,1 s szybciej. Rekordowy wynik uzyskał również w biegu na 1000 m. Eugeniusz Brodowski z Radomiaka na 400 m ustanowił rekord 49,5 s, o 0,1 lepszy od wyniku Wojciecha Mittelstaedta z KSZO sprzed wojny. Własny rekord na 400 m ppł poprawił na mistrzostwach Polski Władysław Chojnowski, a w rzucie dyskiem Adam Taras. Rekordzistami zostali również Krzysztof Pedrycz w skoku wzwyż i Jerzy Świerczyński w pchnięciu kulą.

W sztafecie 4×100 m rekord w lipcu w Kozienicach ustanowili sprinterzy Radomiaka (Ireneusz Zgrzebnicki, Henryk Sokół, Brodowski i Adam Słomka), na mistrzostwach Polski starszych juniorów wyrównali go wymienieni już wyżej zawodnicy Budowlanych. Rekord pobiła również sztafeta 4×400 m Radomiaka w składzie: Brodowski, Bogdan Lasia, Sokół i Witkowski.

Rekordy na 100 i 200 m wyrównał Jacek Florczyk, który równocześnie został rekordzistą na tych dystansach przy elektrycznym pomiarze czasu.

W wyniku reformy administracyjnej w połowie 1975 roku powstało województwo radomskie, a kieleckie znacznie się zmniejszyło, nie tych o północną część, która znalazła się w granicach radomskiego, ale także o przyłączone do tarnobrzeskiego powiaty opatowski, sandomierski i staszowski. W sporcie ten podział zacznie obowiązywać w następnych latach.  Jednak „Słowo Ludu” zorganizowało już plebiscyt na najlepszych sportowców 1975 roku województwa kieleckiego w nowych granicach. Drugie miejsce zajęła w nim Celina Magala. Jej trenerka Henryka Jóźwik z Budowlanych znalazła się na trzecim wśród trenerów. W plebiscycie na najlepszych sportowców województwa radomskiego, jaki zorganizowało „Życie Radomskie”, na dziesiątej pozycji uplasował się Henryk Witkowski.

W 1975 roku lekkoatletyka Kielecczyzny straciła dwóch zasłużonych ludzi. 26 sierpnia zmarł Tadeusz Gromski ze Skarżyska, prezes i wiceprezes OZLA w latach 1957-69, autor zestawień statystycznych z tego okresu, na których w znacznej części opieramy nasze historyczne tabele. Pod koniec października odszedł w wieku zaledwie 52 lat trener Ryszard Mazurkiewicz z Ostrowca, pod okiem którego zaczynali karierę czołowi lekkoatleci KSZO z lat 50. i 60.